Bước ngoặt cuộc đời từ năm lên năm
Sinh năm 1973 tại xóm Hương Bảo 3, xã Quy Kỳ, huyện Định Hóa, tỉnh Thái Nguyên, Lường Văn Đàm là con cả trong gia đình nghèo có bảy người con. Cuộc sống của anh rẽ sang một hướng khác khi lên năm tuổi, anh mắc phải căn bệnh cam sài dẫn đến mất thị lực một bên mắt. Đến lớp 5, một sự cố bất ngờ đã cướp đi ánh sáng từ mắt còn lại buộc anh phải dừng việc học, từ đó bước vào cuộc sống của một người khiếm thị.
Anh Lường Văn Đàm (bên trái) luôn tích cực, lạc quan đối diện với cuộc sống.
Dù gia đình nghèo, cha mẹ anh vẫn cố gắng đưa anh đi khắp các bệnh viện, thử đủ phương pháp từ Đông y đến Tây y với hy vọng tìm lại ánh sáng cho anh. Nhưng mọi nỗ lực đều không mang lại kết quả, đôi mắt không được chữa khỏi, anh buộc phải đối mặt với tương lai mất đi ánh sáng.
Không chỉ chịu thiệt thòi về thị lực, những năm sau đó anh còn mắc chứng đau thần kinh tọa khiến sức khỏe càng thêm suy giảm. Nhưng với bản tính kiên trì, anh vẫn không ngừng tìm cách để tự lập và vươn lên.
Mất đi đôi mắt không có nghĩa là đánh mất tương lai. Sau khi bị mù, Lường Văn Đàm tham gia Hội Người mù xã Quy Kỳ để tìm kiếm sự hỗ trợ và động lực từ những người cùng cảnh ngộ. Anh không cam chịu sống dựa vào gia đình mà luôn cố gắng vươn lên, tìm cách tự lập bằng chính sức lao động của mình.
Năm 2001, anh lập gia đình với chị Trương Hồng Vang. Những năm đầu hôn nhân đầy gian khó, một mình chị Vang gánh việc nhà, chăm sóc con nhỏ còn Đàm vẫn chưa tìm được công việc ổn định. Khi con trai bắt đầu đi học mẫu giáo, anh quyết định học chữ nổi để tìm cơ hội mới cho chính mình.
Hành trình tìm kiếm con đường mưu sinh
Sau khi hoàn thành việc học, anh Đàm đã ra ngoài làm việc với mong muốn kiếm thêm thu nhập để phụ giúp gia đình, chăm lo cho vợ con. Tuy nhiên, con đường lập nghiệp chưa bao giờ là điều dễ dàng, đặc biệt là đối với một người khiếm thị. Hai năm anh lang bạt kiếm sống bằng nghề hát rong nhưng vì không thể tự mình di chuyển và hoạt động, anh phải phụ thuộc rất nhiều vào sự giúp đỡ của bạn bè, đồng nghiệp. Công việc bấp bênh, thu nhập không ổn định khiến anh không thể tiếp tục gắn bó lâu dài.
Ngôi nhà sàn cũ của gia đình anh Lường Văn Đàm.
Nhận thấy những khó khăn của anh, gia đình và Hội Người mù đã khuyến khích, động viên anh chuyển hướng sang học nghề xoa bóp huyệt – một công việc phù hợp hơn với anh. Lựa chọn này đã mở ra cho anh một con đường mới, giúp anh có được nguồn thu nhập ổn định, giảm bớt gánh nặng kinh tế và từng bước cải thiện cuộc sống gia đình.
Chia sẻ về hành trình cùng chồng vượt qua gian khó, chị Trương Hồng Vang tâm sự: “Những ngày đầu lập gia đình, mọi thứ thật sự rất vất vả. Tôi phải gánh vác tất cả, từ công việc nhà đến lo lắng cho con cái. Nhiều lúc cũng thấy bất lực nhưng nhìn thấy tình yêu mà anh dành cho gia đình, cùng với sự quyết tâm của anh Đàm, rồi lại nhìn đứa con còn nhỏ thì tôi lại có thêm động lực để đồng hành cùng anh. Anh không bao giờ để hoàn cảnh làm chùn bước mà luôn nỗ lực từng ngày để vươn lên. Tôi nhớ có lần, dù bị đau thần kinh tọa nhưng anh vẫn cố gắng làm việc để có tiền trang trải cuộc sống. Điều đó khiến tôi càng thương anh hơn.”
Gia đình nghèo nhưng giàu nghị lực
Dẫu cuộc sống còn nhiều khó khăn nhưng vợ chồng Lường Văn Đàm vẫn luôn cố gắng lao động để lo cho gia đình và nuôi con ăn học. Công việc xoa bóp huyệt giúp anh có thu nhập ổn định, trong khi vợ anh – chị Trương Hồng Vang – vừa làm ruộng vừa quán xuyến việc nhà. Gia đình anh canh tác trên 6 sào ruộng, tuy công việc vất vả nhưng cũng đảm bảo phần nào nguồn lương thực, giảm bớt gánh nặng kinh tế.
Ngôi nhà mới gia đình anh được hỗ trợ xây lên.
Dù xuất thân từ gia đình có hoàn cảnh khó khăn nhưng vợ chồng anh Lường Văn Đàm luôn coi giáo dục là nền tảng quan trọng để thay đổi tương lai. Hiểu rõ giá trị của tri thức, anh chị không ngừng nỗ lực để con trai được học hành đầy đủ, dù phải chắt chiu từng đồng từ công việc xoa bóp và làm ruộng. Nhờ sự hy sinh và động viên của bố mẹ, con trai anh đã hoàn thành chương trình trung học phổ thông và tiếp tục theo học tại Cao đẳng Nghệ thuật Việt Bắc. Đây không chỉ là niềm tự hào của gia đình mà còn mở ra cho cậu một tương lai tươi sáng với nhiều cơ hội nghề nghiệp rộng mở.
Năm 2021, nhờ chính sách của Đại đoàn kết, gia đình anh đã được nhà nước hỗ trợ 60 triệu đồng để xây dựng một căn nhà mới. Ngôi nhà này không chỉ giúp vợ chồng anh có chỗ ở khang trang, ổn định mà còn là nguồn động viên lớn, thể hiện sự quan tâm của cộng đồng đối với những gia đình có hoàn cảnh khó khăn như anh.
Dù đã có nhiều thay đổi tích cực nhưng đến nay gia đình Lường Văn Đàm vẫn thuộc diện hộ nghèo. Tuy nhiên, đối với anh, đó không phải là lý do để bi quan hay đầu hàng số phận. Anh luôn giữ tinh thần lạc quan, nhiệt tình trong công việc, tích góp từng ngày để có thể cải thiện cuộc sống.
Hết mình vì cộng đồng
Không chỉ nỗ lực chăm lo cho gia đình, Lường Văn Đàm còn dành tâm huyết cho Chi hội Người mù xã và huyện với mong muốn giúp đỡ những người chung hoàn cảnh có cuộc sống tốt hơn. Cùng là người khuyết tật, anh hiểu rõ những khó khăn mà họ phải đối mặt bởi chính anh cũng từng trải qua thời gian đầy khó khăn, chênh vênh khi mất đi ánh sáng. Với sự tận tâm và cống hiến không ngừng nghỉ, anh đã dần khẳng định vai trò của mình trong cộng đồng, trở thành thành viên Ủy ban Chấp hành Hội Người mù huyện Định Hóa, rồi tiếp tục đảm nhiệm vị trí Chi hội trưởng Hội Người mù huyện Định Hóa.
Một số bằng khen chứng nhận anh Lường Văn Đàm đạt được.
Những nỗ lực của anh không chỉ giúp nhiều người tăng thêm động lực vươn lên mà còn được ghi nhận qua hàng loạt bằng khen, giấy khen từ các cấp và chính quyền địa phương. Anh đã được trao tặng Bằng khen thành tích xuất sắc trong công tác Hội Người mù huyện Định Hóa (2005–2010), Giấy khen thành tích xuất sắc trong công tác của Chi hội Người mù Quy Kỳ (2018), Giải khuyến khích Hội thi đọc nhanh chữ nổi năm 2020, cùng Giấy khen tham gia phong trào thi đua “Vì hạnh phúc người mù” của huyện…
Nhận xét về anh, ông Hoàng Văn Sự, Bí thư Chi bộ Đảng chia sẻ: “Là người đã cùng làm việc nhiều năm với anh Đàm, đồng thời cũng là hàng xóm của anh, tôi nhận thấy anh là một người hàng xóm vô cùng tốt bụng, hòa đồng với mọi người. Đồng thời, anh Đàm cũng là một tấm gương sáng về nghị lực sống và tinh thần vươn lên. Dù mất đi ánh sáng nhưng anh không để số phận định giá cuộc đời mình. Đàm có ý chí mạnh mẽ và lòng quyết tâm, từng bước khẳng định bản thân, vượt qua nghịch cảnh để xây dựng một cuộc sống có ý nghĩa. Không chỉ lo cho gia đình, anh còn tích cực tham gia các chi hội, các hoạt động hỗ trợ và động viên những người cùng chung hoàn cảnh. Điều đáng trân trọng hơn cả là cho dù cuộc sống còn nhiều khó khăn, anh vẫn giữ được tinh thần lạc quan, truyền cảm hứng mạnh mẽ cho những người xung quanh.“
Những tấm bằng khen, lời nhận xét tích cực không chỉ là sự ghi nhận cho những đóng góp bền bỉ, không mệt mỏi của anh Lường Văn Đàm đối với cộng đồng người khiếm thị mà còn là nguồn động lực để giúp anh tiếp tục vững mạnh trên hành trình đầy gian nan này. Với sức mạnh và tinh thần không ngừng nghỉ, anh đang và sẽ tiếp tục truyền cảm hứng cho những người cùng cảnh ngộ, giúp họ tin rằng dù cuộc sống có thử thách lớn đến đâu, chỉ cần nỗ lực, luôn có con đường để vươn lên.
Nguyễn Ngọc Ánh