(ĐHVO). Khi Chủ tịch Hồ Chí Minh từ Pháp về nước sau khi dự Hội nghị Phôngtennơblô. Chủ tịch sẽ về bằng tàu biển, cập cảng Hải Phòng rồi về Hà Nội trên tuyến đường sắt Hải Phòng – Hà Nội.
Tàu lúc đó chạy bằng hơi nước, các lái tàu phải cố dè xẻn để tính toán chỉ cho than cháy âm ỉ, bảo đảm có đủ nhiên liệu chạy từ Hà Nội về Hải Dương rồi lại quay về Hà Nội.
Chủ tịch Hồ Chí Minh với Đường sắt Việt Nam
Kíp lái trên chiếc tàu Pa-ci-vic P300 hôm đó có ông Sự phụ trách, ông Nguyễn Đức Thiện lái chính và ông Lê Luân lái phụ. Cả kíp lái hôm đó không được phổ biến sẽ đón ai. Họ nghe theo sự chỉ huy của cán bộ công an đi theo tàu.
Từ Hà Nội, tàu đi chậm vì kíp lái tàu đốt nhỏ lửa tiết kiệm than nên áp suất nồi hơi rất thấp. Vậy mà đến ga Hải Dương, tàu vẫn phải chờ hơn một tiếng đồng hồ tàu từ Hải Phòng lên. Mãi đến lúc đấy kíp lái tàu mới biết đoàn tàu từ Hải Phòng lên chở Chủ tịch Hồ Chí Minh vừa từ bên Pháp về. Tàu qua các ga đều dừng đỗ để Chủ tịch Hồ Chí Mình chào đồng bào ra đón nên đi chậm hơn dự kiến.
Chủ tịch Hồ Chí Minh với các đại biểu TP Hải Phòng sau khi Người từ Pháp trở về, ngày 21/10/1946
Tàu về tới ga Hải Dương, thấy Hồ Chủ tịch nhanh nhẹn tươi cười bước xuống ga nói chuyện với đồng bào, kíp lái tàu hôm đó ai cũng tự hào khi được chính phủ tin tưởng, giao cầm lái chuyến tàu đặc biệt.
Chiếc đầu tàu Pa-xi-vic P300 cũ kỹ được lắp thêm 4 toa hành khách, nhiều hơn thường lệ một toa vì phải chở thêm một lượng lớn cán bộ công an theo bảo vệ đoàn.
Đến tận ga Lạc Đạo (Văn Lâm – Hưng Yên), tàu mới đạt áp suất 12-13 kg hơi. Cả kíp xúm vào mở sup lơ, thêm nước, thêm than đạt tới 14 kg hơi như thường lệ. Qua ga Như Quỳnh, ga Gia Lâm đến cầu Long Biên tàu phải lên dốc. Đến khi toa cuối cùng lên hết trên cầu Long Biên, kíp lái mới thở phào và đưa tàu vào ga Hàng Cỏ, dừng đúng nơi có tấm biển đề chữ Đ. Cửa lên xuống của đoàn tàu khi đấy cũng trùng khớp với tấm thảm đỏ trải sẵn trên sân ga.
Nhìn người dân vẫy cờ hoa trên sân ga đón Hồ Chủ tịch, kíp lái tàu phấn khởi khi hoàn thành nhiệm vụ. Họ không biết rằng công việc của các chiến sĩ công an vẫn còn tiếp tục.
Trước đó Nha công an Việt Nam nhận tin báo có kế hoạch ám sát Hồ Chủ tịch khi về tới Việt Nam. Ngay lập tức Nha công an đã cùng công an các địa phương dọc tuyến đường sắt để bảo vệ đoàn tàu. Trong kế hoạch bảo vệ có cả phương án cho người đóng giả Chủ tịch Hồ Chí Minh có mặt trên chuyến tàu khác để về Hà Nội. Các họa sĩ đã được trưng dụng để hóa trang cho nhân vật thế vai Chủ tịch Hồ Chí Minh. Khi hóa trang xong, ai cũng công nhận trông rất giống Hồ Chủ tịch.
Ông Nguyễn Đức Thiện (phía trái) và ông Lê Luận tại nhà ông Thiện năm 1997
Dù Nha công an đã chuẩn bị hết sức chi tiết và kỹ lưỡng phương án bảo vệ Chủ tịch Hồ Chí Minh, nhưng trái với dự kiến, hàng vạn đồng bào Hải Phòng đã đón Hồ Chủ tịch khi Người gặp nhân dân Hải Phòng trong cuộc mít tinh do thành phố tổ chức. Chính hàng vạn đồng bào Hải Phòng đã là bức tường thành bảo vệ vững chắc Hồ Chủ tịch kính yêu. Tàu qua các ga, hàng biển người đứng kín hai bên đường vẫy cờ hoa nghênh đón Hồ Chủ tịch. Tình cảm của nhân dân đã làm những kẻ mưu toan ám sát Hồ Chủ tịch phải chùn tay. Qua sự việc này, lực lượng công an càng thấm thía lời dạy của Hồ Chủ tịch:“Phải biết dựa vào quần chúng nhân dân, được nhân dân ủng hộ thì khó khăn nào cũng vượt qua”.
Ngày 21/10/1946 đáng nhớ ấy đã đi vào lịch sử ngành Đường sắt Việt Nam và được cán bộ công nhân viên Đường sắt Việt Nam chọn làm ngày truyền thống của ngành.
Hồ Công Thiết
