(ĐHVO).Việc tăng tiết mồ hôi trên cơ thể, khiến không ít người cảm thấy rất khó chịu dẫn đến việc thiếu tự tin khi giao tiếp. Việc tăng tiết mồ hôi quá mức có được gọi là bệnh lý. Để hiểu rõ hơn về vấn đề này, phòng viên Tạp chí Đồng hành việc đã có buổi phỏng vấn TS. Dương Trọng Hiền – Trưởng khoa Phẫu thuật Cấp cứu Tiêu hóa, Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức.
PV: Thưa bác sĩ, những yếu tố nào dẫn đến việc tăng tiết mồ hôi cơ thể và việc tăng tiết mồ hôi có được coi là bệnh lý?
TS. Dương Trọng Hiền trả lời: Như chúng ta đã biết nhiệt độ bên trong cơ thể, nhiệt độ bên ngoài môi trường có tác động tới việc tăng tiết mồ hôi. Trong một số trường hợp, bệnh nhân có hệ thống thần kinh giao cảm quá nhạy cảm và tăng cường hoạt động dẫn đến tuyến mồ hôi hoạt động quá mức có thể gây nên tăng tiết mồ hôi ảnh hưởng đến hoạt động cơ thể như ở bàn tay, nách, mặt, bàn chân, … tất cả các yếu tố đó sẽ ảnh hưởng tới chất lượng cuộc sống cũng như những quan hệ xã hội của các cá nhân.
Chứng tăng tiết mồ hôi có thể chia làm 2 nhóm chính: Nhóm tăng mồ hôi nguyên phát không phát hiện được nguyên nhân cụ thể nào. Đây là nhóm thông thường hay gặp ở những người thanh thiếu niên, vì đây là độ tuổi tuyến thần kinh nội tiết hoạt động nhiều nhất.
Nhóm thứ 2 là nhóm tăng tiết mồ hôi thứ phát, sau đó là một triệu chứng bệnh lý đặc biệt là bệnh lý về nội tiết như bệnh nhân có cường giao cảm do bệnh lý cường tuyến giáp, bệnh nhân cường tuyến cận giáp, bệnh nhân béo phí, bệnh nhân ở trong nhóm một số loại u thì việc tăng tuyến mồ hôi là một triệu chứng bệnh trong cơ thể.
Nhóm tăng tiết mồ hôi thứ phát trong trường hợp tăng tiết nhiều ở da hay nách người ta có thể lựa chọn nhiều phương pháp điều trị như trong Đông y người ta cũng đã quan tâm và đưa ra nhiều phương pháp điều trị để hạn chế tăng tiết mồ hôi.
Trong y học hiện đại, các phương pháp như sử dụng muối nhôm bôi trên các vùng cụ thể của cơ thể để làm cho tuyến mồ hôi bị teo đi. Do vậy sẽ giúp cho việc giảm tăng tiết mồ hôi, hay người ta sử dụng các biện pháp ion hóa tức là dùng các tấm có dung dịch ion cho điện chạy qua cũng làm thay đổi tính chất mồ hôi. Hay người ta dùng các biện pháp tác động lên các hạch thần kinh giao cảm … cũng giúp kìm nén sự hoạt động quá mức của hạch thần kinh giao cảm, hoặc dùng phẫu thuật cũng có tác dụng tương tự.
Tuy nhiên, các phương pháp sử dụng thuốc tại chỗ, sử dụng ion hóa hay sử dụng thuốc toàn thân cũng có những ảnh hưởng nhất định như bôi nhiều sẽ dẫn đến dị ứng bỏng da.
Các biện pháp ion hóa cũng vậy nó cũng ảnh hưởng đến các chức năng khác như: ảnh hưởng đến tuyến nước bọt, tuyến làm khô mắt, có thể ảnh hưởng đến nhịp tim… đó là những hạn chế. Nhờ có việc thực hiện phẫu thuật nội soi ta có thể nhìn trực tiếp vào hạch chi phối khu vực chúng ta cần kiểm soát.
Nhờ có phẫu thuật nội soi ta có thể can thiệp tối thiểu và chính xác vào các hạch giao cảm chi phối vùng chi trên. Trong quá trình can thiệp, ta có thể nhìn thấy nhiều mạch máu li ti quanh các vùng ngực, mạch máu lớn, động mạch chủ, mạch hô hấp… nhờ có phẫu thuật nội soi ta có thể can thiệp chính xác vào các hạch giao cảm chi phối vùng chi trên, hạn chế việc tiết mồ hôi tay, nách, mặt…
PV: Thưa bác sĩ, việc tăng tiết mồ hôi tay hay còn gọi là ra mồ hôi tay thì ai cũng có, vậy lượng mồ hôi ra tay như thì mới cần phải được can thiệp bằng phẫu thuật?
TS. Dương Trọng Hiền trả lời: Chúng ta có thể thấy được trên tay có thể chia làm 6 nhóm: có người bàn tay quá khô, có người da tay bình thường, nhóm ta có thể nhìn thấy các giọt mồ hôi li ti trên bàn tay, nhóm mồ hôi chảy như giọt nước trên bàn tay. Nhóm ra mồ hôi tay có nhiều mức độ khác nhau nhưng chúng ta có thể chia ra làm nhiều nhóm trong đó nhóm 3,4 được các bác sĩ tư vấn can thiệp bằng phẫu thuật.
TS. Dương Trọng Hiền – Trưởng khoa Phẫu thuật cấp cứu tiêu hóa, Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức (giữa) đang tiến hành phẫu thuật cho bệnh nhân tăng tiết mồ hôi có chỉ định phẫu thuật. Ảnh do Bệnh viện cung cấp
Việc tăng tiết mồ hôi gắn liền với nhiệt độ môi trường bên ngoài, các hoạt động thể chất của mỗi người, liên quan đến thần kinh thực vật của chúng ta đó là 3 yếu tố chính hay những người thường xuyên hoạt động ở môi trường có nhiệt độ cao bên ngoài trời như công xưởng, nhà máy, hay các yếu tố liên quan đến chuyển hóa như: chúng ta sử dụng một số loại thức ăn quá cay hay các loại thức nhiều đạm sẽ tăng cường chuyển hóa kích thích hệ thần kinh thực vật cũng dẫn đến việc tăng tiết mồ hôi khó kiểm soát đó là những yếu tố thường gặp.
PV: Bác sĩ có thể chia sẻ về thời gian phẫu thuật nội soi, cách chăm sóc bệnh nhân sau phẫu thuật như thế nào cho tốt?
TS. Dương Trọng Hiền trả lời: Thông thường việc can thiệp với những đối tượng như thiếu niên, thanh niên là những người trẻ khỏe họ có thể chất tốt thì thời gian bình phục sẽ nhanh hơn. Việc thực hiện phẫu thuật nội soi hiện nay cũng khá nhanh và đơn giản, chỉ cần mở 2 lỗ nhỏ bằng 0.5cm qua sườn để đưa các dụng cụ vào trong cơ thể khi đó chúng ta sẽ dùng các dụng cụ để đốt, cắt các hạch rất dễ dàng.
Lợi ích của việc cắt, đốt các hạch giao cảm sẽ hạn chế việc tổn thương ở thành ngực cũng như khoang màng phổi và nguy cơ chảy máu, nguy cơ rò mạch huyết hầu như không có.
Sau khi đốt các hạch này, chúng ta thấy ngay các hiệu ứng ở bàn tay người bệnh. Bàn tay sẽ mỏng, khô và ta sẽ sánh ngay tay đã được phẫu thuật với bàn tay còn lại chưa được phẫu thuật sẽ thấy sự khác biệt. Sau khi phật thuật kết thúc, bệnh nhân cũng cảm nhận được rất rõ trên 2 bàn tay của mình.
Việc đốt các hạch giao cảm sẽ mất khoảng 1 giờ đồng hồ, có thể sau khi phẫu thuật bệnh nhân sẽ có cảm giác đau tại những nơi đặt dụng cụ phẫu thuật nhưng chỉ sau 1-2 ngày bệnh nhân sẽ thấy bình thường và sau đó được xuất viện.
Về cơ bản, việc can thiệp không liên quan đến phổi, đường tiêu hóa… nên bệnh nhân có thể nhanh trở lại bình thường nhưng việc tập thể thao cần kiêng sau 2 tuần.
Theo thống kê gần đây, lượng bệnh nhân đến khám 1 tuần khoảng từ 10-12 ca, nhưng việc chỉ định để phẫu thuật rơi vào khoảng 30%. Trong 3 năm trở lại đây, Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức đã phẫu thuật được khoảng trên 200 ca bệnh tăng tiết mồ hôi.
Xin cảm ơn TS. Dương Trọng Hiền!
PV: Thu Trang t/h