Việt Nam là một trong những quốc gia dễ bị tổn thương nhất đối với biến đổi khí hậu, đặc biệt là trẻ em và phụ nữ là những đối tượng có nguy cơ mắc bệnh cao nhất. UNICEF, hiểu rằng trẻ em đặc biệt có nguy cơ đối với các nguy cơ tự nhiên và biến đổi khí hậu, đã thực hiện một sự thay đổi chiến lược để đối phó với các sự kiện thời tiết liên quan đến biến đổi khí hậu ngày càng nghiêm trọng để thực hiện phương pháp giảm thiểu rủi ro thiên tai tập trung vào trẻ em ở Việt Nam.
Các thách thức
Trên toàn cầu, Việt Nam là quốc gia chịu ảnh hưởng lớn thứ sáu do biến đổi khí hậu. Mỗi năm, các sự kiện thời tiết ngày càng căng thẳng và khó lường gây ra tử vong và thiệt hại lớn cho cơ sở hạ tầng, như trường học và trung tâm y tế, và ảnh hưởng đến sinh kế của các cộng đồng đã bị thiệt thòi ở thành thị và nông thôn.
Trẻ em đặc biệt bị ảnh hưởng bởi những thảm họa thiên nhiên. Tiếp cận thực phẩm, nước, giáo dục và chăm sóc sức khỏe đang là mối khủng hoảng và áp lực đối với cộng đồng. Lý do thường thấy nhất do thiên tại và biển đổi khí hậu là mất thu nhập và tài sản, điều này làm cho trẻ em tăng khả năng tiếp xúc với bạo lực, bóc lột và lạm dụng của trẻ em. Phụ nữ cũng có xu hướng bị tác động không công bằng và tương xứng, làm tăng thêm các tác động tiêu cực đối với trẻ em. Đối với phụ nữ có thai có thể bị giảm khả năng cung cấp dinh dưỡng hoặc chăm sóc đối với thai nhi.
Những xu hướng này được dự báo sẽ tăng cường theo thời gian. Dự báo đến năm 2050, nhiệt độ trung bình tăng 1-2 độ C dự kiến sẽ có khả năng dẫn đến hạn hán cao hơn với cường độ lớn hơn và lượng mưa tăng dẫn đến mực nước biển tăng một mét dọc theo các vùng ven biển. Điều này sẽ có tác động thay đổi cuộc sống đến các khu vực đồng bằng không có biện pháp thích ứng, với gần một nửa khu vực đồng bằng sông Cửu Long, quan trọng đối với an ninh lương thực và nền kinh tế của quốc gia. Đây là một vấn đề đặc biệt cần phải quan tâm.
Đối với cộng đồng dân cư sống dựa vào dòng chảy của sông Cửu Long, điều này có nghĩa là thu nhập và năng suất cây trồng giảm sút, tài nguyên thiên nhiên bị suy giảm, mất tài sản và cơ sở hạ tầng, giảm khả năng di chuyển không có khả năng tiếp cận với công việc hoặc dịch vụ và làm tăng bệnh tật của con người, làm giảm năng suất lao động.
Giải pháp
UNICEF hiện đang nỗ lực để giúp Việt Nam tăng cường khả năng của trẻ em, gia đình, cộng đồng và các cơ quan chính phủ để đối phó với các thảm họa tự nhiên liên quan đến biến đổi khí hậu, tập trung cụ thể vào việc giảm thiểu các lỗ hổng trẻ em. Chúng tôi hỗ trợ chính phủ giảm thiểu rủi ro, lên kế hoạch cho các thảm họa tự nhiên và đảm bảo dân số dễ bị tổn thương được chuẩn bị tốt hơn để chống lại biến đổi khí hậu. Xây dựng khả năng phục hồi cho những vấn này trong từng gia đình và cộng đồng là điều tối quan trọng tại thời điểm hiện nay.
Với việc phê chuẩn một số hiệp định quốc tế, nhằm thúc đẩy Việt Nam thực hiện một cách tiếp cận mạnh mẽ để giải quyết các tác động của biến đổi khí hậu. UNICEF đã phát triển một tầm nhìn nhận ra tầm quan trọng của việc hỗ trợ các phản ứng nhân đạo đối với các thảm họa với công việc phát triển lâu dài và bền vững.
Trọng tâm của phản ứng này là cách tiếp cận Giảm thiểu rủi ro thiên tai tập trung vào trẻ em (CCDRR) nhằm xác định, đánh giá và giảm nguy cơ mất mạng, tình trạng sức khỏe, sinh kế, tài sản và dịch vụ. Với phản ứng lấy trẻ em làm trung tâm, phù hợp với các Mục tiêu Phát triển bền vững, UNICEF đang nỗ lực để giữ an toàn cho cộng đồng thông qua các sáng kiến như quảng bá mô hình Trường học an toàn, hệ thống bảo vệ trẻ em dựa vào cộng đồng, nâng cao nhận thức về thảm họa tự nhiên ở trẻ em sử dụng các công nghệ tiên tiến và các sáng kiến do thanh niên lãnh đạo cũng như lập bản đồ rủi ro trong trường học và cộng đồng. Bằng cách hỗ trợ chính phủ thực hiện CCDRR, UNICEF sẽ đảm bảo cộng đồng, gia đình và trẻ em được hỗ trợ và trao quyền để chống lại mức độ nghiêm trọng ngày càng tăng, tần suất và các tác động tích lũy của các mối nguy tự nhiên.
Theo Trương Việt Hùng/UNICEF Vietnam/Thành Chung dịch
