Trần Thương (Ninh Bình) – miền đất phù sa cổ tích, nơi còn truyền câu ca “Cá Nhân Đạo, gạo Trần Thương” và câu thơ khắc trên bức trâm cổ: “Trần Thương dư phúc địa, trà thảo tứ thời xuân”, nghĩa là đất Trần Thương lắm phúc, hoa trái bốn mùa xuân.
Đền Trần Thương là di tích cổ gắn liền với kho lương thời Trần và hình tượng anh hùng dân tộc Hưng Đạo Đại Vương Trần Quốc Tuấn. Năm 2015, công trình được Thủ tướng Chính phủ xếp hạng Di tích quốc gia đặc biệt; đến năm 2017, Lễ hội Đền Trần Thương được công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.
Trải qua dòng chảy lịch sử, nơi đây từng là tổng kho lương thảo của triều Trần, biểu tượng cho chiến lược “lấy dân làm gốc”, góp phần làm nên những chiến thắng vang dội trước quân Nguyên – Mông. Từ kho lương ấy, hậu thế dựng nên ngôi đền linh thiêng thờ Đức Thánh Trần – vị Thánh nhân đất Việt với những chiến công hiển hách, tạc vào sử sách.
Lễ hội Đền Trần Thương năm nay diễn ra trong không khí trang trọng, tưởng niệm 725 năm ngày mất của Đức Thánh Trần, là dịp để nhân dân và du khách thập phương hành hương, chiêm bái, tri ân công đức vị anh hùng dân tộc Hưng Đạo Đại Vương Trần Quốc Tuấn.
Ông Nguyễn Tiên Phong, Trưởng phòng Văn hóa – Xã hội xã Trần Thương (Ninh Bình), cho biết: Sau khi xã Trần Thương được thành lập trên cơ sở sáp nhập ba xã Trần Hưng Đạo, Nhân Nghĩa và Nhân Bình, chính quyền địa phương xác định việc bảo tồn và phát huy bản sắc lễ hội truyền thống là nhiệm vụ quan trọng.
Ban Tổ chức lễ hội đã xây dựng kế hoạch, báo cáo và được UBND tỉnh Ninh Bình cùng Sở Văn hóa – Thể thao cho phép tổ chức quy mô trang trọng, đúng nghi thức. Công tác tuyên truyền, đảm bảo an ninh trật tự, vệ sinh môi trường được triển khai đồng bộ.
“Địa phương huy động các lực lượng, bố trí phương án đảm bảo an toàn tuyệt đối cho nhân dân và du khách thập phương. Năm nay, chúng tôi chú trọng tạo cảnh quan sạch đẹp, tổ chức phần lễ và phần hội phong phú, đậm bản sắc địa phương,” ông Phong chia sẻ.
Ông Trần Huy Tâm chia sẻ, là người đam mê cây cảnh, được mang những tác phẩm do chính mình tạo tác nhiều năm đến lễ hội là niềm phấn khởi, đồng thời góp phần phát huy thế mạnh và tiềm năng cây cảnh địa phương. Mong rằng phong trào này sẽ được duy trì hàng năm, tạo điểm nhấn ý nghĩa cho lễ hội.
Lễ hội diễn ra từ ngày 16 đến 20 tháng Tám âm lịch, với lễ khai hội tối 18 tháng Tám. Đây cũng là năm đầu tiên lễ hội được tổ chức trong mô hình chính quyền hai cấp, tạo không khí phấn khởi, gắn kết cộng đồng và lan tỏa giá trị văn hóa truyền thống vùng đất Trần Thương – miền phù sa cổ tích, giàu ân nghĩa và hào khí Đông A.
Cũng theo ông Nguyễn Tiên Phong, Lễ hội Đền Trần Thương năm nay được tổ chức với quy mô lớn nhất từ trước tới nay, thu hút đông đảo nhân dân và du khách thập phương. Toàn xã huy động 17 thôn, 17 đội thi nấu cỗ dâng Thánh – nghi lễ truyền thống mang đậm nét văn hóa dân gian, tưởng nhớ ngày kỵ nhật của Đức Thánh Trần.
Từ chiều đến tối 19 tháng Tám âm lịch, địa phương tổ chức vở chèo “Huyền sử Trần Thương” tái hiện sự tích kho lương thời Trần, cùng các trò chơi dân gian, biểu diễn nghệ thuật tạo không khí lễ hội sôi nổi, gắn kết cộng đồng.
Sáng 20 tháng Tám âm lịch, Đảng bộ, chính quyền và nhân dân xã cùng du khách thập phương tổ chức lễ dâng hương tưởng niệm Đức Thánh Trần; lễ rước kiệu Thánh và bài vị có khoảng 700 – 800 người tham gia.
“Từ trước đến nay, chưa năm nào lễ hội được tổ chức quy mô như năm nay, lễ hội năm nay thu hút khoảng 30.000 lượt du khách, riêng đêm khai hội 18 tháng Tám đã có hơn 15.000 người tham dự,” ông Phong cho biết.
Thực hiện Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh Ninh Bình về phát triển du lịch, Đảng ủy và UBND xã Trần Thương xác định lễ hội là nhiệm vụ chính trị trọng tâm, gắn với phát triển văn hóa – xã hội, du lịch tâm linh và quảng bá hình ảnh địa phương.
“Chúng tôi mong muốn thông qua lễ hội, du khách đến chiêm bái Đức Thánh Trần, khám phá cảnh quan, góp phần thúc đẩy kinh tế – du lịch của xã Trần Thương trong giai đoạn mới,” ông Nguyễn Tiên Phong nhấn mạnh.
Bà Cù Thị Thu Hương, phó Bí thư thường trực Đảng ủy xã Trần Thương trao giải nhất phần thi nấu cỗ cho đội Hạ Muồn Cao.
Ông Lê Văn Đoàn phó Chủ tịch UBND xã phó Trưởng ban tổ chức trao giải nhì cho thôn Đồng Nhuệ trong phần thi nấu cỗ.
Bà Nguyễn Thị Quyên Chủ tịch UBMTTQ xã và ông Lê Anh Tuấn phó Chủ tịch UBND xã Trần Thương trao giải ba cho các đội đạt giải trong phần thi nấu cỗ.
Ban tổ chức trao giải khuyến khích cho các đội trong phần thi nấu cỗ.
Các đại biểu đại diện chính quyền địa phương và nhân dân thành kính dâng hương tưởng niệm Hưng Đạo Đại Vương Trần Quốc Tuấn.
Song Hồng