(ĐHVO). Làm mẹ vốn là một thiên chức thiêng liêng, cao cả mà ông trời ban cho phụ nữ. Tuy nhiên, để thực hiện được thiên chức ấy, chị em phụ nữ phải trải qua nhiều khó khăn, nguy hiểm. Một trong số đó là căn bệnh “trầm cảm sau sinh”.
Trầm cảm sau sinh là một căn bệnh không hiếm gặp ở phái yếu sau khi sinh nở. Đây được coi là một bệnh “tâm thần” nghiêm trọng gây ảnh hưởng đến sức khỏe, thể chất con người.Theo các báo cáo thống kê, tỷ lệ mắc căn bệnh này ở phụ nữ mới sinh rơi vào khoảng 10 – 20%. Tại Việt Nam, theo một số nghiên cứu sàng lọc, con số này có thể lên tới 33%.
Trầm cảm sau sinh ảnh hưởng đến thể chất và tinh thần của người mẹ – (Ảnh nguồn internet)
Có rất nhiều nguyên nhân dẫn tới bệnh trầm cảm sau sinh. Một trong những yếu tố được cho là nguyên nhân hàng đầu kích hoạt chứng bệnh này do là sự thay đổi nội tiết tố ở phụ nữ khi mang thai và sau khi sinh con. Theo đó, khi mang thai, nồng độ nội tiết tố nữ tăng lên và đạt mức cao nhất họ từng có. Trong 24 giờ đầu sau khi sinh con, nồng độ này nhanh chóng giảm xuống mức bình thường như trước. Chính vì vậy, các nhà nghiên cứu cho rằng sự thay đổi đột ngột về mức độ hormone này có thể dẫn đến trầm cảm. Nồng độ hormone tuyến giáp (một tuyến nhỏ ở cổ) thấp cũng có thể gây ra các triệu chứng trầm cảm. Ngoài ra, những cảm giác mệt mỏi sau khi sinh hay sự thiếu ngủ và đồng hồ sinh học bị xáo trộn cũng góp phần dẫn tới căn bệnh trầm cảm sau sinh. Bên cạnh đó, những vấn đề các bà mẹ gặp phải sau khi sinh con như mất sữa, không biết cách chăm sóc hay sự kiêng khem cũng được cho là yếu tố gây ra căn bệnh này.
Tuy nhiên, không phải mọi người đều có khả năng mắc trầm cảm sau sinh giống nhau. Theo các nghiên cứu thống kê, những người có tiền sử cá nhân hoặc tiền sử gia đình bị trầm cảm có khả năng mắc trầm cảm sau sinh cao hơn. Bên cạnh đó, những phụ nữ không nhận được sự quan tâm, hỗ trợ từ phía bạn bè, người thân trong suốt quá tình mang thai và sinh nở cũng có nhiều khả năng mắc bệnh này. Ngoài ra, còn một số yếu tố khác quyết định khả năng mắc trầm cảm sau sinh như việc có thai ngoài ý muốn, việc sử dụng các chất kích thích hay độ tuổi mang thai.
Về dấu hiệu, cơ bản trầm cảm sau sinh có những dấu hiệu giống với những bệnh trầm cảm khác. Những bà mẹ mới sinh mắc căn bệnh này có thể bộc lộ tâm trạng chán nản hoặc thay đổi tâm trạng đột ngột, hay khóc, sống thu mình, khép kín, ăn uống thất thường, khó ngủ hoặc ngủ nhiều quá mức. Đặc biệt, ở một số người bệnh nặng, họ có thể ở trạng thái hoảng loạn, thường xuyên suy nghĩ về cái chết hay cảm thấy chán ghét chính đứa con do mình sinh ra.
Căn bệnh nguy hiểm sau sinh nở – (Ảnh nguồn internet)
Có thể nói rằng, trầm cảm sau sinh là căn bệnh đặc biệt nguy hiểm ở các bà mẹ. Bởi lẽ, căn bệnh này gây ra những ảnh hưởng nghiêm trọng đối với sức khỏe và tâm lý người mẹ, khiến cho cơ thể phụ nữ trở nên yếu ớt, vô lực và tâm lý luôn trong trạng thái không ổn định. Nếu bệnh nặng, các bà mẹ có thể mất khả năng chăm sóc con mình, luôn tìm cách tự tử thậm chí có hành vi giết hại con cái vì những ảo giác về thần kinh. Không chỉ vậy, việc mẹ bị trầm cảm sau sinh cũng có khả năng gây ra những tác động tiêu cực tới đứa trẻ mới ra đời. Các nhà nghiên cứu tin rằng trầm cảm sau sinh ở mẹ có thể ảnh hưởng đến con trong suốt thời thơ ấu, gây ra các chứng về chậm phát triển ngôn ngữ và gặp các vấn đề trong học tập cũng như trong điều khiển hành vi. Đồng thời, việc người mẹ mắc bệnh cũng dẫn đến thiếu tình thương yêu giữa mẹ và con.
Để thực hiện thiên chức làm mẹ, người phụ nữ phải trải qua 9 tháng mang nặng đẻ đau, chấp nhận những thay đổi xấu đi về hình thể. Chính vì vậy, phụ nữ mang thai và sau khi sinh thường xuyên phải đối mặt với tình trạng mệt mỏi cũng như gặp nhiều áp lực hơn trong cuộc sống khiến cho tâm lý bị biến đổi theo chiều hướng tiêu cực. Do đó, họ rất cần nhận được sự quan tâm, yêu thương và chăm sóc từ chính những người thân yêu nhất của mình.
Nguyễn Nguyệt
