Sự thích thú của một đứa trẻ được lì xì mừng tuổi bằng những đồng xu mới tinh đầu năm, những đồng xu còn chưa một vết xước, sáng bóng, khiến tôi không nỡ tiêu đã dần dà đã đưa tôi chở thành một nhà sưu tập tiền cổ của Việt Nam và tiền xu các nước lúc nào không hay.
Đồng xu hay tiền giấy không chỉ là phương tiện thanh toán đơn thuần mà còn là biểu tượng văn hóa và lịch sử của quốc gia. Trải qua nhiều thập kỷ, các đồng xu cũng như tiền giấy đã ghi lại những dấu ấn quan trọng trong lịch sử và phản ánh sự phát triển của đất nước. Từ những thiết kế ban đầu đến các phiên bản hiện đại, mỗi đồng xu đều kể một câu chuyện đặc biệt về nền văn hóa và con người.
Nhưng hôm nay trong những đồng xu quốc tế mà tôi có, tôi sẽ kể bạn nghe về một đồng xu mà tôi yêu thích nhất, đồng 25 cents của Hợp chủng quốc hoa kỳ.
Đồng 25 Cents hay còn được gọi là đồng Quarter có lẽ là đồng xu được yêu thích nhất bởi sự đa dạng trong thiết kế của nó. Từ hình ảnh Tổng thống George Washington đến các biểu tượng của từng bang và công viên quốc gia, nếu chỉ sưu tập riêng đồng Quarter thì đó cũng là bộ sưu tập hấp dẫn đối với những ai yêu thích văn hoá, lịch sử và địa lý.
Đồng 25 cents đúc hình người phụ nữ gốc Á.
Đồng 25 cent Mỹ in hình nữ diễn viên gốc Á Anna May Wong
Anna May Wong – người phụ nữ châu Á đầu tiên được in hình trên đồng xu Mỹ – sinh năm 1905 tại khu phố Tàu ở Los Angeles, California, Mỹ. Năm 14 tuổi, bà chạm ngõ điện ảnh với vai phụ trong The Red Lantern. Năm 1922, Anna May Wong đóng chính trong The Toll of the Sea.(Phí tổn của biển cả)
Suốt sự nghiệp diễn xuất, bà đóng hơn 60 bộ phim khác nhau. Dù thành công, Anna May Wong vẫn đối mặt với nạn phân biệt chủng tộc. Điển hình trong Shanghai Express (Tàu tốc hành Thượng Hải), bà kiếm được 6.000 USD trong khi đồng nghiệp da trắng nhận gần 80.000 USD. Trước thực trạng phân biệt chủng tộc Anna May Wong luôn kêu gọi sự bình đẳng cho phụ nữ châu Á không chỉ trong lĩnh vực điện ảnh hay nghệ thuật mà trong mọi nghành nghề khác. Năm 1960, Anna May Wong được khắc tên trên ngôi sao đặt trên Đại lộ danh vọng,
Người phụ nữ khuyết tật đầu tiên được đúc hình
Cô tên là Stacey Park Milbern, một người tiên phong trong phong trào công lý cho người khuyết tật, người đã thay đổi vô số cuộc đời.
Stacey không chỉ là một nhà hoạt động. Bà là người đồng sáng lập phong trào công lý cho người khuyết tật, xây dựng mạng lưới hỗ trợ cho những người có nguy cơ cao nhất trong đại dịch và truyền cảm hứng cho các thế hệ trẻ nhìn nhận khuyết tật không phải là điều gì đó ẩn giấu, mà là một điều gì đó hữu hình và mạnh mẽ.
Không giống như đồng 25 cent đúc hình Anna May Wong , đồng xu của Stacey thể hiện toàn bộ con người bà — chiếc xe lăn, ống mở khí quản, sự hiện diện trọn vẹn của bà. Sự trân thực về toàn bộ con người Stacey Park Milbern được hiện diện trên đồng tiền thật sự mang tính đột phá.
Mặc dù Stacey đã qua đời vào năm 2020 ở tuổi 33, nhưng tinh thần của bà vẫn sống mãi. Đồng xu này không chỉ là tiền, mà còn là ký ức. Nó là sự công nhận. Nó là lời hứa rằng công lý cho người khuyết tật sẽ không bao giờ bị lãng quên.
Hãy để điều này nhắc nhở chúng ta rằng công lý thực sự đồng nghĩa với sự minh bạch, phẩm giá và tôn trọng mọi sinh mạng.
Năm 2022 Cùng với việc Anna May Wong xuất hiện trên đồng xu Mỹ nằm trong chuỗi sự kiện kỷ niệm 100 năm ra đời Tu chính án thứ 19 của hiến pháp Mỹ. Cục đúc tiền U.S. Mint cùng thời điểm đúc đồng 25 cent hình Anna May Wong còn đúc 4 đồng xu in chân dung 4 phụ nữ nổi bật của Mỹ gồm nhà thơ người Mỹ gốc Phi Maya Angelou nữ phi hành gia đầu tiên Sally Ride, Wilma Mankiller – nữ tộc trưởng đầu tiên của thổ dân châu Mỹ Cherokee, gần nhất là Nina Otero-Warren – nhà hoạt động nhân quyền, đấu tranh co quyền tham chính của phụ nữ.
Mỗi thiết kế trên đồng Quarter đều mang một câu chuyện riêng, góp phần khắc họa bức tranh đa dạng và phong phú của nước Mỹ, đặc biệt những con người được chọn để đúc hình lên đồng đã thầm đưa ra một thông điệp về một hợp chủng quốc, tôn trọng sự đa dạng và vinh danh những đóng góp của bất kỳ ai đã góp phần xây dựng nên nước Mỹ hùng cường.
Nhật Nam