Sau khi Dự án nhiệt điện Vĩnh Tân (Bình Thuận) hoạt động vào tháng 9/2014, người dân địa phương phản ánh việc môi trường biển, nước và không khí bị ô nhiễm nặng nề.
Nhà máy nhiệt điện Vĩnh Tân 4, khánh thành vào tháng 9/2019, có vị trí rất gần khu dân cư. Các chất ô nhiễm đặc trưng trong khí thải phát sinh từ các nhà máy nhiệt điện đốt than, bao gồm SO2, NOx và các hạt bụi. Do đó, nhà máy sẽ là nguồn phát thải khí ô nhiễm lớn nếu không có các biện pháp, hệ thống xử lý khí thải tương ứng. Đại diện EVN khẳng định đơn vị này đã có các biện pháp xử lý tại nguồn (chọn than có chất lượng tốt, lắp đặt vòi đốt Low-NOx) và lắp đặt các hệ thống khử SO2 (FGD) với hiệu suất trên 90%, hệ thống khử NOx (SCR) với hiệu suất 75%-90%; hệ thống lọc bụi tĩnh điện với hiệu suất khử trên 99%.
Sau hơn 4 năm đi vào hoạt động, hiện bãi xỉ than của nhà máy nhiệt điện Vĩnh Tân đã cao hàng chục mét, hàng chục triệu tấn tro xỉ than được chôn lấp. Vị trí bãi xỉ than của nhiệt điện Vĩnh Tân chỉ cách quốc lộ 1 khoảng 1 km và rất gần khu dân cư. EVN khẳng định đơn vị có các biện pháp lu lèn, tạo ẩm để hạn chế khả năng phát tán bụi. Các nhà máy nhiệt điện Vĩnh Tân 2, 4 và 4 mở rộng đang chuyển giao tro xỉ cho đối tác sản xuất vật liệu xây dựng. Đến nay Vĩnh Tân 4 đã chuyển giao được 60%, Vĩnh Tân 2 là 18-20% tro bay để làm phụ gia xi măng.
EVN cho biết để giảm thiểu lượng bụi phát thải ra môi trường, các nhà máy nhiệt điện Vĩnh Tân 2, Vĩnh Tân 4, Vĩnh Tân 4 mở rộng đều lặp đặt, vận hành hệ thống lọc bụi tĩnh điện (ESP) cho từng tổ máy. Ngoài ra các nhà máy này đều đã lắp đặt các hệ thống quan trắc khí thải tự động liên tục (24/24h) kết nối trực tiếp về Sở TNMT Bình Thuận, UBND xã Vĩnh Tân để người dân có thể theo dõi, giám sát.
Nhiều người dân sống tại khu vực cạnh nhà máy cho biết dù luôn đóng cửa kín, mỗi ngày họ phải lau chùi nhà cửa nhiều lần mà vẫn không hết bụi. Bụi bám dày dặc trên mái tôn khiến nguồn nước mưa tại đây đục ngầu không sử dụng được. Vào năm 2017, UBND tỉnh Bình Thuận đã có khuyến cáo người dân gần khu vực bãi xỉ nhà máy Nhiệt điện Vĩnh Tân 2 không nên dùng nguồn nước ngầm để sinh hoạt.
Người dân nơi đây cho biết, gần khu vực miệng xả nước làm mát của Nhà máy nhiệt điện Vĩnh Tân 4 xuất hiện tình trạng nước đục, trắng như nước cơm, rất nóng và ngứa. Tàu bè đi qua khu vực này rất khó khăn do dòng nước đổ thẳng ra biển rất mạnh. Theo EVN, nước làm mát của các nhà máy nhiệt điện Vĩnh Tân 2, Vĩnh Tân 4 và 4 mở rộng chính là nước biển tự nhiên được bơm từ biển vào để làm mát bình ngưng của nhà máy và sau đó được trả lại biển. Nước làm mát chỉ gia tăng nhiệt độ chứ không làm thay đổi bản chất về hóa học, vật lý so với nước biển tự nhiên.
Vào tháng 6/2018, nhiều hộ nuôi cá nuôi lồng bè trên vùng biển Vĩnh Tân, cách trung tâm Điện lực Vĩnh Tân khoảng 1 km, cho biết có hiện tượng chết hàng loạt chưa rõ nguyên nhân. Nhiều ngư dân phải đi lặn hoặc đánh bắt xa bờ, thậm chí nhiều người phải bỏ đi xứ khác để làm ăn./.
PV (T/H)
