(ĐHVO). Sáng 23/6/2020, thông tin trang Facebook cá nhân của cầu thủ Quang Hải bị “hack” và tiết lộ các tin nhắn riêng tư đã làm dấy lên một mối lo ngại về vấn đề bảo mật và xâm phạm quyền riêng tư cá nhân.
Xã hội công nghệ phát triển, hàng loạt trang mạng xã hội như Facebook, Twitter hay Instagram ra đời và có một lượng lớn người sử dụng. Mạng xã hội không chỉ là nơi giúp chúng ta có thể nhanh chóng cập nhật các thông tin mà còn là nơi giao lưu, kết bạn và giải trí. Tuy nhiên, vấn đề bảo mật khi sử dụng mạng xã hội vẫn đang là một vấn đề nóng và chưa có cách giải quyết triệt để.
Năm 2018, vấn đề bảo mật trên mạng xã hội đã một lần nóng lên khi có nhiều người nổi tiếng bị “hack” Facebook. Mặc dù được đánh dấu tick xanh, có độ bảo mật cao hơn, nhưng Hoa hậu Đặng Thu Thảo, Á khôi Chi Nguyễn, diễn viên Nam Thư, ca sĩ Đức Phúc, ca sĩ Lệ Quyên và nhiều người nổi tiếng khác vẫn bị các “hacker” tấn công chiếm quyền kiểm soát tài khoản. Mặc dù may mắn chưa có thông tin hay bí mật đời tư nào bị tiết lộ và phát tán nhưng việc này vẫn khiến cho cuộc sống của các nghệ sĩ này phần nào bị ảnh hưởng. Sau hơn 2 năm, ngay cả khi Luật an ninh mạng đã có hiệu lực nhưng cộng đồng người dùng Facebook lại một lần nữa dậy sóng vào sáng nay, ngày 22/6/2020, khi tài khoản Facebook cá nhân của cầu thủ Quang Hải bị “hacker” xâm nhập. Nghiêm trọng hơn, rất nhiều tin nhắn đời tư của cầu thủ này đã bị rò rỉ và phát tán trong cộng đồng. Điều này đã làm dấy lên mối lo ngại không chỉ về vấn đề bảo mật của Facebook mà còn về vấn đề những bí mật đời tư bị xâm hại một cách ngang nhiên. Nhiều người bày tỏ băn khoăn, lo lắng rằng liệu có chế tài xử phạt nào đối với hành vi này hay không.
Quang Hải cho biết đã làm việc với Cơ quan chức năng để giải quyết sự việc
Để làm rõ hơn về vấn đề này, ĐHVO đã liên hệ với Luật sư Đinh Thị Nguyên – PGĐ Công ty Luật TNHH Quốc tế Hồng Thái và đồng nghiệp.
Luật sư Đinh Thị Nguyên – PGĐ Công ty Luật TNHH Quốc tế Hồng Thái và đồng nghiệp.
Qua quá trình trao đổi, Luật sư Nguyên cho biết: “Theo quy định của Hiến pháp và pháp luật, mọi người đều có quyền bất khả xâm phạm về đời sống riêng tư. Điều 21 Hiến pháp 2013 quy định rõ, mọi người có quyền bí mật thư tín, điện thoại, điện tín và các hình thức trao đổi thông tin riêng tư khác, không ai được bóc mở, kiểm soát, thu giữ trái luật thư tín, điện thoại, điện tín và các hình thức trao đổi thông tin riêng tư của người khác. Bên cạnh đó, Điều 38 Bộ luật dân sự 2015 cũng quy địnhvề quyền về đời sống riêng tư, bí mật cá nhân, bí mật gia đình:
“Điều 38. Quyền về đời sống riêng tư, bí mật cá nhân, bí mật gia đình
1. Đời sống riêng tư, bí mật cá nhân, bí mật gia đình là bất khả xâm phạm và được pháp luật bảo vệ.
2. Việc thu thập, lưu giữ, sử dụng, công khai thông tin liên quan đến đời sống riêng tư, bí mật cá nhân phải được người đó đồng ý, việc thu thập, lưu giữ, sử dụng, công khai thông tin liên quan đến bí mật gia đình phải được các thành viên gia đình đồng ý, trừ trường hợp luật có quy định khác.
3. Thư tín, điện thoại, điện tín, cơ sở dữ liệu điện tử và các hình thức trao đổi thông tin riêng tư khác của cá nhân được bảo đảm an toàn và bí mật.
Việc bóc mở, kiểm soát, thu giữ thư tín, điện thoại, điện tín, cơ sở dữ liệu điện tử và các hình thức trao đổi thông tin riêng tư khác của người khác chỉ được thực hiện trong trường hợp luật quy định.
4. Các bên trong hợp đồng không được tiết lộ thông tin về đời sống riêng tư, bí mật cá nhân, bí mật gia đình của nhau mà mình đã biết được trong quá trình xác lập, thực hiện hợp đồng, trừ trường hợp có thỏa thuận khác.”
Đồng thời, Luật sư cũng cho biết thêm, việc xâm nhập trái pháp vào tài khoản Facebook của người khác để đọc và phát tán các tin nhắn trên mạng có thể sẽ bị xử lý theo Điều 80 Nghị định 15/2020 như sau:
“Điều 80. Vi phạm quy định về cung cấp, sử dụng trái phép thông tin trên mạng
1. Phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 20.000.000 đồng đối hành vi bẻ khóa, trộm cắp, sử dụng mật khẩu, khóa mật mã và thông tin của tổ chức, cá nhân khác trên môi trường mạng.
2. Phạt tiền từ 30.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng đối với một trong các hành vi sau:
a) Truy cập trái phép vào mạng hoặc thiết bị số của người khác để chiếm quyền điều khiển thiết bị số hoặc thay đổi, xóa bỏ thông tin lưu trữ trên thiết bị số hoặc thay đổi tham số cài đặt thiết bị số hoặc thu thập thông tin của người khác;
b) Xâm nhập, sửa đổi, xóa bỏ nội dung thông tin của tổ chức, cá nhân khác trên môi trường mạng;
c) Cản trở hoạt động cung cấp dịch vụ của hệ thống thông tin;
d) Ngăn chặn việc truy nhập đến thông tin của tổ chức, cá nhân khác trên môi trường mạng, trừ trường hợp pháp luật cho phép;
đ) Làm mất an toàn, bí mật thông tin của tổ chức, cá nhân khác được trao đổi, truyền đưa, lưu trữ trên môi trường mạng.
3. Hình thức xử phạt bổ sung:
Trục xuất khỏi lãnh thổ nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam đối với người nước ngoài có hành vi vi phạm quy định tại các khoản 1 và 2 Điều này.”
Ngoài ra, tùy theo tính chất, mức độ nghiêm trọng của hành vi, “hacker” còn có thể bị xử lý hình sư theo quy định tại Điều 159 Bộ luật hình sự 2015 sửa đổi, bổ sung 2017.
“Điều 159. Tội xâm phạm bí mật hoặc an toàn thư tín, điện thoại, điện tín hoặc hình thức trao đổi thông tin riêng tư khác của người khác
1. Người nào thực hiện một trong các hành vi sau đây, đã bị xử lý kỷ luật hoặc xử phạt vi phạm hành chính về hành vi này mà còn vi phạm, thì bị phạt cảnh cáo, phạt tiền từ 20.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng hoặc phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm:
a) Chiếm đoạt thư tín, điện báo, telex, fax hoặc văn bản khác của người khác được truyền đưa bằng mạng bưu chính, viễn thông dưới bất kỳ hình thức nào;
b) Cố ý làm hư hỏng, thất lạc hoặc cố ý lấy các thông tin, nội dung của thư tín, điện báo, telex, fax hoặc văn bản khác của người khác được truyền đưa bằng mạng bưu chính, viễn thông;
c) Nghe, ghi âm cuộc đàm thoại trái pháp luật;
d) Khám xét, thu giữ thư tín, điện tín trái pháp luật;
đ) Hành vi khác xâm phạm bí mật hoặc an toàn thư tín, điện thoại, điện tín, telex, fax hoặc hình thức trao đổi thông tin riêng tư khác của người khác.
2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 01 năm đến 03 năm:
a) Có tổ chức;
b) Lợi dụng chức vụ, quyền hạn;
c) Phạm tội 02 lần trở lên;
d) Tiết lộ các thông tin đã chiếm đoạt, làm ảnh hưởng đến danh dự, uy tín, nhân phẩm của người khác;
đ) Làm nạn nhân tự sát.
3. Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 5.000.000 đồng đến 20.000.000 đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ nhất định từ 01 năm đến 05 năm.”
Như vậy, người thực hiện hành vi bẻ khóa, xâm nhập trái phép vào tài khoản Facebook cá nhân của người khác có thể sẽ bị xử phạt hành chính lên tới 50.000.000 đồng hoặc xử lý hình sự, tùy theo tính chất và mức độ nghiêm trọng của hành vi mà họ gây ra.
Nguyễn Nguyệt
