KỲ 3: Biến giấc mơ thành hiện thực – Giải pháp từ nhiều phía
Để có thể biến “giấc mơ” trở thành hiện thực là một chặng đường dài và đòi hỏi phải có sự thay đổi tích cực ngay từ khi bắt đầu. Và để NKT có thể thực hiện được ước mơ trở thành đại biểu dân cử thì còn cần phải có sự thay đổi toàn diện từ cơ chế, chính sách, cộng đồng đến chính bản thân người trong cuộc. Đó là một hành trình đòi hỏi sự tham gia đầy đủ và quyết liệt của cơ quan chức năng, cộng đồng xã hội, các tổ chức, cá nhân và chính bản thân người khuyết tật.
Kỳ 1: Chúng tôi – người khuyết tật, cần người đại diện trong các cơ quan dân cử (https://donghanhviet.vn/nguoi-khuyet-tat-va-giac-mo-tro-thanh-dai-bieu-dan-cu/)
Kỳ 2: Những rào cản hữu hình và vô hình – Giấc mơ chưa thể chạm (https://donghanhviet.vn/nguoi-khuyet-tat-va-giac-mo-tro-thanh-dai-bieu-dan-cu-2/)
Một hình ảnh người khuyết tật tự tin, bình đẳng đại diện cho tiếng nói của cộng đồng, của Nhân dân là khát khao của đông đảo người khuyết tật cũng như mọi tầng lớp Nhân dân. Và để có được điều đó thì cần có những giải pháp toàn diện, một sự đồng bộ từ thể chế, sự đồng hành từ cộng đồng, địa phương, cơ quan chức năng và sự dấn thân của người khuyết tật.
Khi đó, NKT không chỉ là có được hay muốn được ai đó đại diện mà chính NKT trở thành người đại diện tiếng nói cho đông đảo thành phần trong xã hội, ước mơ của họ sẽ thành sự thật trong tương lai không xa. Điều đó cũng khẳng định sự tham gia đầy đủ của mọi người trong quản lý xã hội và đất nước, thực hiện đúng quyền và nghĩa vụ của công dân cũng như thành công, hiệu quả trong việc triển khai các nội dung, định hướng, mục tiêu quốc gia.
1. Nhà nước và cơ quan chức năng: tháo gỡ những rào cản trong chính sách
Một trong những thuận lợi đó là Việt Nam được đánh giá cao trong số những quốc gia có hệ thống chính sách tương đối toàn diện, đầy đủ và tiến bộ trong công tác người khuyết tật. Vấn đề hiện nay chủ yếu là đưa chính sách đi vào cuộc sống với cơ chế thực thi hiệu quả và minh bạch cùng việc sửa đổi, bổ sung, hoàn thiện những chính sách không còn phù hợp hoặc cần có những hướng dẫn chi tiết, cụ thể và đánh giá khách quan hơn.
Đó chính là: Đảm bảo việc thực hiện đúng các quy định về tiếp cận, hòa nhập đầy đủ cho người khuyết tật với cơ chế giám sát chặt chẽ, lộ trình thực hiện với từng giai đoạn cụ thể và các vấn đề cần ưu tiên như: Giáo dục, công trình công cộng, giao thông, chăm sóc sức khỏe, phiên dịch ngôn ngữ, trợ giúp cá nhân và các chính sách hỗ trợ cụ thể, đảm bảo môi trường bầu cử thân thiện…. Bên cạnh đó là có các giải pháp để NKT được đánh giá khách quan, đúng tình trạng đáp ứng đầy đủ các yêu cầu của từng công việc như vấn đề giám định sức khỏe, xác nhận tình trạng/xếp loại sức khỏe phù hợp. Hay có những hướng dẫn cụ thể về ứng cử, giới thiệu ứng cử, trợ giúp NKT trong quá trình ứng cử về quy định pháp luật, hồ sơ… bằng những văn bản dưới luật. Ngoài ra, cần có lộ trình hoặc kế hoạch để xây dựng và triển khai các quy định về hỗ trợ tài chính, các quy định về cơ cấu tỷ lệ đại biểu là người khuyết tật sao cho phù hợp với thực tiễn cuộc sống luôn vận động, phát triển.
Các cơ quan chức năng cần họp bàn thống nhất và làm việc với các tổ chức của/vì người khuyết tật hay từ chính bản thân người khuyết tật cũng như tham khảo thêm kinh nghiệm quốc tế phù hợp để có thể có những quy định cứng trong chính sách; các chỉ đạo, định hướng, trao đổi, tham vấn… các ý kiến từ thực tiễn và các cơ quan, tổ chức, cá nhân có uy tín trong hoạt động NKT cũng như cộng đồng xã hội.
“Nhật Bản, Uganda đã tạo ra đột phá khi đề cử ứng viên khuyết tật, điều chỉnh cả hạ tầng Quốc hội và xã hội để thúc đẩy sự hòa nhập.”
Việc hoàn thiện thể chế chính sách là một trong những yếu tố tiên quyết thúc đẩy quá trình tham gia của người khuyết tật và đây sẽ là cơ chế, giải pháp đảm bảo sự bền vững cũng như chắc chắn và là tiền đề, động lực thúc đẩy NKT tham gia hoạt động chính trị nói chung chứ không chỉ riêng việc trở thành đại biểu dân cử.
Việc chuyển từ “có quyền” sang “có thể thực hiện quyền” là điều cần sự thúc đẩy mạnh mẽ từ các cơ quan nhà nước. Việc ban hành những quy định cụ thể sẽ là những bước đi thiết thực góp phần để biến giấc mơ của người khuyết tật thành hiện thực.
2. Tổ chức của và vì người khuyết tật: Phát huy vai trò, thúc đẩy và chuẩn bị nhân lực
Trước hết, có thể xem các tổ chức của và vì người khuyết tật là những cánh tay nối dài, là cơ sơ tin cậy, địa chỉ uy tín không chỉ trong việc tuyên truyền, phổ biến chính sách, pháp luật hay bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của NKT mà đây còn là nơi ươm mầm những ứng viên tiềm năng. Nói cách khác tổ chức của và vì người khuyết tật là bệ đỡ để phát hiện, bồi dưỡng, kết nối những cá nhân có năng lực và khát vọng tham gia nghị trường.
Với các hoạt động nâng cao năng lực, nhận thức cũng như tập huấn kỹ năng, trình độ chuyên môn, nghiệp vụ cùng việc thông qua các hoạt động, các tổ chức hoàn toàn có thể đánh giá, nhận định và giới thiệu những ứng viên phù hợp đủ đức, đủ tài để đại diện tổ chức tham gia ứng cử. Và các tổ chức của và vì người khuyết tật cần coi đây là nhiệm vụ trọng tâm, hoạt động ưu tiên trong các chương trình, kế hoạch hành động cũng như mục tiêu, chiến lược phát triển.
Bên cạnh đó, các tổ chức còn giống như “giấy bảo đảm” cho các ứng viên, là người đồng hành cùng các ứng viên trong suốt cả cuộc hành trình.
Đặc biệt, rất nhiều tổ chức của và vì người khuyết tật hiện nay đang là thành viên của MTTQ các cấp nên cũng rất thuận lợi và đảm bảo trong quá trình giới thiệu người ứng cử. Đồng thời, nhiều lãnh đạo các tổ chức này nguyên là lãnh đạo các đơn vị, cơ quan, ban ngành thậm chí là đại biểu Quốc hội, đại biểu HĐND các cấp nên có trình độ cao, hiểu biết sâu rộng, nhiều kinh nghiệm vừa là người có thể đại diện nhưng cũng là người truyền cảm hứng, người đào tạo, người đồng hành với các ứng viên, đại biểu tương lai.
Vấn đề quan trọng hiện nay đối với các tổ chức là cần nhận thức được vai trò, vị thế của mình trong hoạt động cũng như có những hành động, việc làm cụ thể như: Tổ chức các khóa đào tạo kỹ năng chính trị – xã hội, diễn thuyết, xây dựng chương trình hành động; Tạo không gian thực hành mô phỏng nghị trường, như mô hình “Quốc hội giả định” hoặc “Tọa đàm nghị sự cộng đồng”; Giới thiệu gương điển hình, vận động truyền thông, hỗ trợ truyền cảm hứng…. để NKT thực sự được hỗ trợ cũng như được lan tỏa, được tin tưởng và ủng hộ từ cộng đồng. Đồng thời, điều đó không chỉ giúp người khuyết tật tự tin hơn, mà còn khơi dậy tinh thần công dân tích cực trong cộng đồng.
“Hàng năm, các tổ chức của và vì người khuyết tật trung ương đến địa phương tổ chức hàng chục chương trình tập huấn nâng cao năng lực, kỹ năng, trình độ, chuyên môn, nghiệp vụ, trong đó có nhiều nội dung được cấp chứng chỉ, chứng nhận có giá trị.
Nhiều NKT nhận được học bổng trong nước và quốc tế đào tạo trình độ sau đại học các vấn đề liên quan đến hành chính công, công tác xã hội….
Năm 2022-2025, Liên hiệp hội về người khuyết tật Việt nam phối hợp cùng Chương trình phát triển Liên hợp quốc tại Việt Nam (UNDP Việt Nam) tổ chức các khóa tập huấn nâng cao năng lực về tăng cường sự tham gia của NKT vào các cơ quan dân cử đã nhận được sự đánh giá cao của các cơ quan chức năng, địa phương và người khuyết tật. Nhiều kết quả đã đạt được như hơn 150 người ứng cử tham gia, hơn 100 học viên được lựa chọn tập huấn, gần 90 người hoàn thành lớp cơ bản, gần 60 người hoàn thành lớp nâng cao và có 45 học viên đủ điều kiện ứng cử trong năm 2026 minh chứng rằng các tổ chức người khuyết tật không chỉ là cầu nối mà còn là “vườn ươm chính trị” cho những đại diện tiềm năng. Việc nhân rộng mô hình này sẽ tạo ra một lực lượng ứng viên vững vàng về bản lĩnh, chuyên môn và lý tưởng.”
Nguồn: Báo cáo 2024 của UNDP về hòa nhập người khuyết tật trong quản trị địa phương.
Ảnh minh họa
3. Chính quyền địa phương: Có cơ chế chủ động tiếp sức và đồng hành
Dù ứng cử ở bất kỳ cấp nào, chính quyền địa phương luôn giữ một vai trò quan trọng nếu không muốn nói là then chốt để thúc đẩy, hỗ trợ NKT tham gia và trong quá trình ứng cử, tranh cử… Bởi Chính quyền địa phương chính là người hiểu rõ, trực tiếp và có mối liên hệ mật thiết để có thể tìm hiểu, kết nối, lắng nghe và có những chương trình, kế hoạch trợ giúp chủ động, thiết thực nhất. Có thể kể đến như: Chính quyền địa phương đảm bảo môi trường vận động tranh cử công bằng, an toàn, thân thiện với NKT; có những hỗ trợ về hậu cần, cơ sở vật chất thậm chí là kinh tế, tài chính trong suốt quá trình ứng cử, tranh cử.
“Một kết quả khảo sát của UNDP năm 2024 cho thấy nhóm cán bộ chính quyền – đặc biệt là đại diện các cơ quan công quyền – chính là nhóm có tỷ lệ ủng hộ cao nhất đối với ứng viên người khuyết tật. Đây là một cơ hội lớn để chính quyền địa phương phát huy vai trò dẫn dắt, chủ động hỗ trợ, truyền cảm hứng và định hình nhận thức cộng đồng thông qua hành động cụ thể.”
Ngoài ra chính quyền địa phương có thể thông qua các tổ chức của và vì người khuyết tật, đoàn thành niên, hội phụ nữ, tổ dân phố để kết nối, lựa chọn những người khuyết tật phù hợp để giới thiệu ứng cử/đề cử hay có những định hướng bồi dưỡng cho mục tiêu lâu dài cũng như đảm bảo sự bền vững, bình đẳng.
Cùng việc trợ giúp trực tiếp, chính quyền địa phương còn có thể tìm hiểu thực tế nhu cầu, thực trạng, mong muốn của địa phương… từ đó có những khuyến nghị, đề xuất hay báo cáo giải pháp. Qua đó, không chỉ giải quyết các vấn đề của địa phương mà còn góp phần thúc đẩy thay đổi chính sách ngày càng hoàn thiện, ý nghĩa thiết thực và hiệu quả.
Các cấp chính quyền địa phương cần thể hiện vai trò chủ động trong việc phát hiện, tạo điều kiện và giới thiệu ứng cử viên là người khuyết tật. Điều đó không chỉ góp phần xây dựng hình ảnh chính quyền gần dân, vì dân, mà còn thúc đẩy sự phát triển toàn diện và bao trùm trong quản trị công.
Không thể để người khuyết tật bị “lọt khỏi tầm mắt” trong quy trình tổ chức bầu cử. Mọi khâu – từ thông báo, tiếp nhận hồ sơ, tổ chức hội nghị cử tri đến bỏ phiếu – đều cần đảm bảo tính dễ tiếp cận, công bằng và không kỳ thị.
Lễ trao Giấy chứng nhận hoàn thành các nội dung tập huấn theo Chương trình bồi dưỡng kiến thức cơ bản và nâng cao về hệ thống chính trị Việt Nam cho một số NKT lớp miền Nam do Liên hiệp hội về người khuyết tật Việt Nam phối hợp cùng UNDP tổ chức từ năm 2022-2025.
4. Người khuyết tật và gia đình: Dấn thân, điểm tựa và kế hoạch dài hơi
Sự chủ động tham gia của NKT là một trong những yếu tố quan trong nhất, nó không chỉ tác động thay đổi từ chính bản thân người khuyết tật mà nó còn đang thúc đẩy quá trình thay đổi về thể chế, chính sách, cách nhìn nhận cộng đồng… Có thể khẳng định, không ai có thể thay người khuyết tật nếu họ không sẵn sàng và có sự chuẩn bị nghiêm túc.
Một khảo sát của UNDP cho thấy 63% người khuyết tật mong muốn ứng cử, nhưng hơn 1/4 trong số họ cho rằng thiếu tự tin là rào cản lớn nhất. Vì vậy, việc chủ động dấn thân vào các hoạt động xã hội không chỉ giúp rèn luyện bản lĩnh mà còn là cách hữu hiệu để chứng minh rằng người khuyết tật có thể và xứng đáng được đại diện.
Người khuyết tật cần không ngừng học hỏi để có thêm kinh nghiệm, kỹ năng; trau dồi kiến thức, chuyên môn, nghiệp vụ để đáp ứng các yêu cầu cơ bản về trình độ học vấn; rèn luyện, tu dưỡng đạo đức để có thể đảm bảo trở thành đại biểu tốt và tránh vấp ngã/sa ngã; không ngừng bồi dưỡng chính trị, bản lĩnh; mở rộng các mối quan hệ, tích cực tham gia các hoạt động xã hội để lan tỏa, xây dựng hình ảnh, chứng minh năng lực bản thân; chủ động kết nối với cộng đồng, truyền thông, các cơ quan, tổ chức cá nhân trước khi mong muốn đại diện cho người khác.…
Bên cạnh đó, gia đình cần là chỗ dựa vững chắc, là động lực, niềm tin và địa chỉ an toàn cho NKT trong hành trình thực hiện giấc mơ. Đồng thời cũng có thể là người định hướng, bạn đồng hành với người khuyết tật trên mọi hành trình.
Có thể khẳng định, giấc mơ nghị trường, giấc mơ trở thành đại biểu dân cử của NKT chỉ có thể thành hiện thực khi chính NKT tin và hành động vì dù cơ chế có cởi mở, nếu chính người khuyết tật không tin vào khả năng của mình thì cánh cửa nghị trường vẫn mãi khép kín.
5. Truyền thông: Định hình nhận thức mới
Truyền thông luôn có vai trò to lớn trong việc nâng cao nhận thức và thay đổi hành vi. Chính vì vậy truyền thông về NKT với mong muốn trở thành đại biểu dân cử cũng cần sự thay đổi mạnh mẽ. Nếu như trước đây truyền thông chủ yếu tập trung vào câu chuyện nghị lực, truyền cảm hứng hay tấm gương vượt khó thì nay người khuyết tật cần được xây dựng hình ảnh với người đại diện, người lãnh đạo. Thậm chí, cần có những chiến dịch truyền thông dài hơn, khai thác, khắc sâu những giá trị của người khuyết tật đối với cộng đồng, xã hội và những đóng góp của họ trong từng lĩnh vực, trong từng quá trình, phạm vi cũng như công cuộc xây dựng và bảo vệ tổ quốc, đất nước.
Truyền thông cũng cần có nhiều loại hình hơn, khai thác đa dạng góc nhìn cùng với việc phản ánh bằng lý trí thay vì cảm xúc; cần truyền tải các thông điệp, giá trị thực tế liên quan đến việc NKT tham gia hoạt động chính trị.
Truyền thông cần góp phần thay đổi hình ảnh người khuyết tật để cộng đồng xã hội ủng hộ, đặt niềm tin, trao cơ hội từ đó tạo thành làn sóng tích cực tác động tương hỗ với các giải pháp, tạo nên sự toàn diện trọng việc thúc đẩy NKT tham gia chính trị, tham gia ứng cử với việc trở thành đại biểu dân cử, giữ vai trò đại diện tiếng nói cho Nhân dân….
Không những vậy, truyền thông cần làm tốt, phát huy vai trò kết nối, thúc đẩy, tác động xây dựng, thực thi, phản biện sửa đổi, bổ sung hoàn thiện chính sách bên cạnh việc nâng cao nhận thức, thay đổi hành vi.
Theo khuyến nghị của nhiều tổ chức, cá nhân, nên có các sản phẩm truyền thông thân thiện với người khuyết tật như phụ đề, ký hiệu, mô tả hình ảnh… để mọi người có thể tiếp cận thông tin một cách bình đẳng – đúng như tinh thần “Không có gì về chúng tôi mà không có chúng tôi”.
Ảnh minh họa
6. Cộng đồng xã hội: Hãy đặt niềm tin, ủng hộ NKT hiện thực hóa ước mơ
Một trong những yếu tố quan trọng khác Để giấc mơ nghị trường của người khuyết tật trở thành hiện thực, đó là thay đổi từ nhận thức của cộng đồng. Mỗi công dân cần hiểu rằng: người khuyết tật có quyền chính trị bình đẳng, được pháp luật bảo hộ như mọi công dân khác và họ cần được công nhận cũng như trao cơ hội bình đẳng để cống hiến.
Và việc định hướng giáo dục trong cộng đồng cần sớm hình thành tư duy chống kỳ thị, hướng đến xã hội bao trùm, trong đó chính trị không phải là đặc quyền của một nhóm người, mà là không gian mà mọi công dân – bao gồm cả người khuyết tật – đều có thể tham gia một cách tự tin, trách nhiệm và bình đẳng.
Theo kết quả khảo sát năm 2024 của ThS. Nguyễn Minh Châu và Chương trình Phát triển Liên hợp quốc (UNDP), cộng đồng chính là “người trao cơ hội” cho ứng viên là người khuyết tật. Nghiên cứu của ThS. Nguyễn Minh Châu trên 573 cử tri, gồm cả người khuyết tật và không khuyết tật, cho thấy mức độ ủng hộ có sự khác biệt rõ rệt giữa các cấp bầu cử: 33,3% ở cấp Quốc hội, 44,1% ở cấp Hội đồng nhân dân tỉnh và huyện, và 36,4% ở cấp xã. Trong khi đó, báo cáo của UNDP lại ghi nhận 72,1% cử tri là người khuyết tật sẵn sàng bỏ phiếu cho ứng viên cùng nhóm ở tất cả các cấp chính quyền.
Tuy nhiên, khoảng cách vẫn hiện hữu: dù tỷ lệ cử tri là người khuyết tật ủng hộ ứng viên cùng nhóm khá cao, nhưng sự ủng hộ từ cộng đồng nói chung còn chênh lệch, đặc biệt trong những nhóm ít tham gia xã hội như phụ nữ hay người thất nghiệp. Chính vì vậy, việc tăng cường giáo dục công dân, nhất là đối với các nhóm dễ bị tổn thương, là chìa khóa quan trọng để củng cố niềm tin xã hội vào năng lực và vai trò chính trị của người khuyết tật.
Bên cạnh những giải pháp chung đã nêu, tác giả cũng đề xuất một số hành động trên cơ sở tham khảo các nghiên cứu liên quan cũng như quá trình hoạt động thực tiễn, cụ thể nhằm bảo đảm sự phối hợp đồng bộ từ trung ương đến địa phương, tạo điều kiện chính sách thuận lợi và sự chuẩn bị bài bản cho ứng viên người khuyết tật:
- Thành lập tổ công tác hoặc ban điều phối với sự tham gia của Quốc hội, Mặt trận Tổ quốc, các bộ ngành liên quan, Ủy ban quốc gia về người khuyết tật, chính quyền địa phương và các tổ chức của/vì người khuyết tật. Cơ chế này sẽ là đầu mối giám sát, hỗ trợ, tiếp nhận phản ánh và điều chỉnh chính sách kịp thời trong quá trình giới thiệu và ứng cử.
- Người khuyết tật, các tổ chức của/vì người khuyết tật và các tổ chức, cơ quan đoàn thể địa phương có dự định giới thiệu, đề cử NKT cần chủ động phối hợp với Mặt trận Tổ quốc địa phương rà soát, kết nối và giới thiệu nhân sự. Trên có sở đó sẽ xây dựng một danh sách sơ bộ các ứng viên tiềm năng, tạo nguồn ứng viên chất lượng cho quá trình giới thiệu/đề cử, hiệp thương…
- Cần có văn bản định hướng từ Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam gửi tới Mặt trận các cấp nhằm khuyến khích và hướng dẫn đề cử ứng viên là NKT có năng lực, phẩm chất, qua đó khẳng định rõ cam kết chính trị và trách nhiệm thể chế trong bảo đảm tính đa dạng và đại diện. Đồng thời, có văn bản gửi các bên liên quan trong việc thúc đẩy thực hiện quyền tham chính của người khuyết tật – một bộ phận không nhỏ trong xã hội cần tiếng nói đại diện tại các cơ quan dân cử.
- Có kế hoạch và triển khai chiến dịch truyền thông với sự phối hợp của các bên, đặc biệt là từ phía các cơ quan nhà nước, chính quyền địa phương nhất là những đơn vị trực tiếp làm việc cũng như hiểu rõ về năng lực, phẩm chất, trình độ, chuyên môn, nghiệp vụ và khả năng của người khuyết tật. Các sản phẩm truyền thông cũng cần bảo đảm tính tiếp cận (phụ đề, ngôn ngữ ký hiệu, mô tả hình ảnh, ngôn ngữ dễ hiểu) để không chỉ mọi nhóm đối tượng NKT được tham gia bình đẳng mà còn thể hiện, khẳng định cho sự hòa nhập đầy đủ…
Mục tiêu của những kiến nghị này là bảo đảm việc người khuyết tật tham gia ứng cử không mang tính hình thức, mà dựa trên sự chuẩn bị có hệ thống, được hỗ trợ đúng cách và phản ánh đúng năng lực, cam kết, cũng như đóng góp thực chất của họ cho xã hội và đất nước.
Có thể khẳng định, bằng việc đặt niềm tin, trao cơ hội và ủng hộ NKT thay vì sự dè dặt, nghi ngờ sẽ là cơ hội lớn đối với người khuyết tật bởi chính sự tin tưởng từ cộng đồng mới là động lực để người khuyết tật mạnh dạn bước ra khỏi giới hạn bản thân, dấn thân vì cộng đồng.
Và sự thay đổi từ cộng đồng cũng sẽ tác động lên tất cả các giải pháp đề ra như tác động để NKT tự tin bước ra khỏi vùng an toàn, gia đình cũng yên tâm và các cơ quan chức năng cũng sẽ có những thay đổi, điều chỉnh phù hợp với mong muốn, nhu cầu của đông đảo quần chúng Nhân dân.
Tạm kết
Trên đây là 06 giải pháp và một số khuyến nghị cụ thể theo quan điểm của nhóm tác giả cho rằng cần được quan tâm và ưu tiên thực hiện bên cạnh nhiều giải pháp thiết thực khác để NKT có thể thực hiện được giấc mơ trở thành đại biểu dân cử. Các giải pháp này có mối quan hệ qua lại, tương hỗ lẫn nhau nên việc thực hiện đồng bộ sẽ gia tăng hiệu quả tác động cũng như góp phần thúc đẩy nhanh quá trình hiện thực hóa.
Có thể nói, Khi người khuyết tật với đầy đủ bản lĩnh, trí tuệ và khát vọng xuất hiện trong cơ quan dân cử, họ không chỉ đại diện cho một nhóm yếu thế hay nhóm dễ bị tổn thương, nhóm dễ bị lề hóa mà họ còn đại diện cho cả một quan niệm về công bằng, về tiến bộ, dân chủ, văn minh. Nhất là khi khi cơ quan quyền lực cao nhất phản ánh được sự đa dạng trong Nhân dân với sự tham gia của đầy đủ các tầng lớp, thành phần xã hội. Đó chính là một bước tiến của xã hội với sự bao trùm, nhân văn hơn, và công bằng hơn.
Đỗ Huy Hùng – Ths. Nguyễn Minh Châu – Vũ Thanh Tâm
