(ĐHVO). Trong quá trình lao động, người lao động có thể gặp tai nạn bất cứ lúc nào dẫn đến bị khiếm khuyết một phần cơ thể nhưng họ vẫn có nhu cầu được điều khiển, tham gia giao thông bằng xe mô tô, ô tô và các loại xe tương tự. Vậy pháp luật quy định như thế nào về điều kiện để người khuyết tật được cấp bằng lái xe kéo rơ moóc, sơ mi rơ moóc hạng FC, mời bạn đọc cùng tìm hiểu.
Bạn đọc hỏi: Xin chào luật sư, luật sư cho em hỏi, em là T bị mất một ngón tay giữa của bàn tay phải nhưng vẫn hoạt động bình thường và có thể làm tất cả mọi công việc một cách bình thường. Nay em muốn thi bằng lái FC để sau này có thể hành nghề kiếm thêm thu nhập thì có được không ạ? Xin cảm ơn luật sư.
Trả lời:
Th.S LS Nguyễn Thị Hồng Liên – Thành viên Trung tâm trợ giúp pháp lý Đồng Hành Việt đưa ra ý kiến giải đáp vấn đề trên như sau:
Theo quy định tại Điều 58 Luật Giao thông đường bộ 2008, người lái xe tham gia giao thông phải đủ độ tuổi, sức khoẻ và có giấy phép lái xe phù hợp với loại xe được phép điều khiển do cơ quan nhà nước có thẩm quyền cấp.
Như vậy, để có thể tham gia giao thông hợp pháp trên đường, chúng ta cần đáp ứng điều kiện về 3 yếu tố:
– Độ tuổi;
– Sức khỏe;
– Có giấy phép lái xe phù hợp với loại xe được phép điều khiển.
Về độ tuổi:
Căn cứ Điều 60 Luật Giao thông đường bộ 2008 về tuổi, sức khỏe của người lái xe, người từ đủ 24 tuổi trở lên mới được lái xe hạng FC kéo rơ moóc, sơ mi rơ moóc (FC).
Trong câu hỏi, bạn không nêu rõ độ tuổi của mình nên luật sư chưa thể khẳng định bạn có đủ điều kiện về độ tuổi để thi bằng lái hay không. Nên điều kiện đầu tiên để bạn có thể thi bằng lái hạng FC kéo rơ moóc, sơ mi rơ moóc là phải đủ 24 tuổi trở lên.
Về sức khỏe:
Cũng theo Điều 60 Luật Giao thông đường bộ 2008 quy định, người lái xe phải có sức khỏe phù hợp với loại xe, công dụng của xe. Bộ trưởng Bộ Y tế chủ trì, phối hợp với Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải quy định về tiêu chuẩn sức khỏe của người lái xe, việc khám sức khỏe định kỳ đối với người lái xe ô tô và quy định về cơ sở y tế khám sức khoẻ của người lái xe.
Do đó, theo Thông tư liên tịch 24/2015/TTLT-BYT-BGTVT quy định về tiêu chuẩn sức khỏe của người lái xe, việc khám sức khỏe định kỳ đối với người lái xe ô tô và quy định về cơ sở y tế khám sức khỏe cho người lái xe, tại Phụ lục số 1 quy định về tiêu chuẩn sức khỏe người lái xe về cơ – xương – khớp, người có một trong các tình trạng bệnh, tật sau đây thì không đủ điều kiện để lái xe theo các hạng xe tương ứng:
– Đối với nhóm 01 dành cho người lái xe hạng A1: Cụt hoặc mất chức năng 01 bàn tay hoặc 01 bàn chân và một trong các chân hoặc tay còn lại không toàn vẹn (cụt hoặc giảm chức năng).
– Đối với nhóm 02 dành cho người lái xe hạng B1: Cụt hoặc mất chức năng 01 bàn tay hoặc 01 bàn chân và một trong các chân hoặc tay còn lại không toàn vẹn (cụt hoặc giảm chức năng).
– Đối với nhóm 03 dành cho người lái xe hạng A2, A3, A4, B2, C, D, E, FB2, FC, FD, FE:
+ Cứng/dính một khớp lớn.
+ Khớp giả ở một vị các xương lớn.
+ Gù, vẹo cột sống quá mức gây ưỡn cột sống; cứng/dính cột sống ảnh hưởng tới chức năng vận động.
+ Chiều dài tuyệt đối giữa hai chi trên hoặc hai chi dưới có chênh lệch từ 5 cm trở lên mà không có dụng cụ hỗ trợ.
+ Cụt hoặc mất chức năng 02 ngón tay của 01 bàn tay trở lên hoặc cụt hoặc mất chức năng 01 bàn chân trở lên.
Như vậy, trong trường hợp của bạn T (thuộc nhóm 03), bạn chỉ bị mất 1 ngón tay giữa của bàn tay phải thì hoàn toàn đủ điều kiện về sức khỏe để thi bằng lái xe hạng FC với điều kiện thỏa mãn các yếu tố khác (tại Phụ lục số 1 Thông tư liên tịch 24/2015/TTLT-BYT-BGTVT) như: tâm thần, thần kinh, mắt, tai-mũi-họng, tim mạch, hô hấp, nội tiết, sử dụng thuốc, chất có cồn, ma túy và các chất hướng thần,…
Về giấy phép lái xe phù hợp với loại xe được phép điều khiển:
Khi có độ tuổi và sức khỏe phù hợp theo quy định của pháp luật (điều kiện cần) thì điều kiện đủ là bạn sẽ phải có giấy phép lái xe phù hợp với loại xe được phép điều khiển bằng cách vượt qua kỳ thi sát hạch lái xe ô tô hạng FC.
Giấy phép lái xe hạng FC là loại giấy phép lái xe có thời hạn, cấp cho người lái xe đã có giấy phép lái xe hạng C để lái các loại xe quy định cho hạng C khi kéo rơ moóc, đầu kéo kéo sơ mi rơ moóc. Giấy phép lái xe có giá trị sử dụng trong phạm vi lãnh thổ Việt Nam và lãnh thổ của nước hoặc vùng lãnh thổ mà Việt Nam ký cam kết công nhận giấy phép lái xe của nhau.
Như vậy, để có thể sở hữu bằng lái xe hạng FC, khi anh T bị mất 1 ngón tay giữa của bàn tay phải, anh còn cần phải đáp ứng điều kiện về độ tuổi: từ đủ 24 tuổi trở lên; và có giấy pháp lái xe tương ứng.
Nếu không đáp ứng đầy đủ các điều kiện trên mà vẫn lái xe, điều khiển xe kéo rơ moóc, sơ mi rơ moóc thì hậu quả ra sao?
Dựa trên trường hợp của anh T và căn cứ theo Nghị định 123/2021/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung một số điều của các Nghị định quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực giao thông đường bộ, nếu người lái xe không đáp ứng các điều kiện theo quy định của pháp luật thì sẽ bị xử phạt như sau:
– Phạt tiền từ 2.000.000 đồng đến 4.000.000 đồng đối với người từ đủ 16 tuổi đến dưới 18 tuổi điều khiển xe ô tô, máy kéo, các loại xe tương tự xe ô tô.
– Phạt tiền từ 5.000.000 đồng đến 7.000.000 đồng đối với người điều khiển xe ô tô, máy kéo và các loại xe tương tự xe ô tô vi phạm một trong các hành vi sau đây:
+ Có Giấy phép lái xe nhưng đã hết hạn sử dụng dưới 03 tháng;
+ Có Giấy phép lái xe quốc tế do các nước tham gia Công ước về Giao thông đường bộ năm 1968 cấp (trừ Giấy phép lái xe quốc tế do Việt Nam cấp) nhưng không mang theo Giấy phép lái xe quốc gia;
+ Sử dụng Giấy phép lái xe không hợp lệ (Giấy phép lái xe có số phôi ghi ở mặt sau không trùng với số phôi được cấp mới nhất trong hệ thống thông tin quản lý Giấy phép lái xe).
– Phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 12.000.000 đồng đối với người điều khiển xe ô tô, máy kéo và các loại xe tương tự xe ô tô vi phạm một trong các hành vi sau đây:
+ Có Giấy phép lái xe nhưng không phù hợp với loại xe đang điều khiển hoặc có Giấy phép lái xe nhưng đã hết hạn sử dụng từ 03 tháng trở lên;
+ Không có Giấy phép lái xe hoặc sử dụng Giấy phép lái xe không do cơ quan có thẩm quyền cấp hoặc sử dụng Giấy phép lái xe bị tẩy xóa.
– Ngoài việc bị phạt tiền, người điều khiển phương tiện thực hiện hành vi vi phạm còn bị áp dụng các hình thức xử phạt bổ sung sau đây:
+ Thực hiện hành vi sử dụng Giấy phép lái xe không hợp lệ (Giấy phép lái xe có số phôi ghi ở mặt sau không trùng với số phôi được cấp mới nhất trong hệ thống thông tin quản lý Giấy phép lái xe); Không có Giấy phép lái xe hoặc sử dụng Giấy phép lái xe không do cơ quan có thẩm quyền cấp hoặc sử dụng Giấy phép lái xe bị tẩy xóa còn bị áp dụng hình thức xử phạt bổ sung tịch thu Giấy phép lái xe không do cơ quan có thẩm quyền cấp, Giấy phép lái xe bị tẩy xóa, Giấy phép lái xe không hợp lệ;
+ Thực hiện hành vi sử dụng Giấy phép lái xe không hợp lệ (Giấy phép lái xe có số phôi ghi ở mặt sau không trùng với số phôi được cấp mới nhất trong hệ thống thông tin quản lý Giấy phép lái xe) bị tước quyền sử dụng Giấy phép lái xe được cấp mới nhất trong hệ thống thông tin quản lý Giấy phép lái xe từ 01 tháng đến 03 tháng.
– Trong trường hợp người lái xe mà không có Giấy phép lái xe phù hợp với loại xe theo quy định, dẫn đến hậu quả gây thiệt hại cho người khác như gây thương tích, làm chết người… sẽ bị xử lý hình sự theo Điều 260 Bộ luật Hình sự 2015 – Tội vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ. Ngoài ra, người vi phạm còn phải bồi thường thiệt hại cho người bị thiệt hại theo quy định của pháp luật hiện hành.
Như vậy, anh T cần phải thỏa mãn tất cả các điều kiện theo quy định của pháp luật bên trên để có được bằng lái xe kéo rơ moóc, sơ mi rơ moóc hạng FC, nếu không thõa mãn một trong các điều trên mà vẫn sử dụng, điều khiển xe kéo rơ moóc, sơ mi rơ moóc thì sẽ bị phạt vi phạm hành chính, áp dụng các hình thức xử phạt bổ sung, thậm chí là phải chịu trách nhiệm hình sự và bồi thường thiệt hại nếu dẫn đến hậu quả gây thiệt hại cho người khác như gây thương tích, chết người,…
Phạm Vân
