(ĐHVO). Khoảng 15% dân số thế giới là người khuyết tật, trong số đó có không ít những cá nhân có đủ năng lực, chuyên môn và có thể có tài năng, kiệt xuất. Pháp luật Việt Nam bảo vệ quyền và lợi ích của người khuyết tật trên nguyên tắc bình đẳng, tôn trọng. Bởi thế, người khuyết tật hoàn toàn có quyền được bổ nhiệm các chức danh quản lý quan trọng trong doanh nghiệp.
Người khuyết tật theo khoản 1 Điều 2 Luật người khuyết tật 2010 được giải thích như sau:
“1. Người khuyết tật là người bị khiếm khuyết một hoặc nhiều bộ phận cơ thể hoặc bị suy giảm chức năng được biểu hiện dưới dạng tật khiến cho lao động, sinh hoạt, học tập gặp khó khăn.”
Theo chủ trường, chính sách về người khuyết tật thể hiện trong các điều Luật người khuyết tật 2010 luôn nhấn mạnh về không được phân biệt đối xử giữa người bị khuyết tật hay người bình thường. Như theo điểm a khoản 1 điều 4 Luật người khuyết tật 2010:
“1. Người khuyết tật được bảo đảm thực hiện các quyền sau đây:
a) Tham gia bình đẳng vào các hoạt động xã hội;”
Hay theo khoản 1 điều 14 Luật người khuyết tật 2010 quy định về hành vi bị cấm:
“Điều 14. Những hành vi bị nghiêm cấm
1. Kỳ thị, phân biệt đối xử người khuyết tật.”
Pháp luật Việt Nam tôn trọng và khuyến khích người khuyết tật có thể làm và được làm công việc mà người khuyết tật có khả năng, không tồn tại một điều khoản nào cấm người khuyết tật không được phép làm hoặc giữ các chức danh quan trọng. Như vậy có thể thấy người khuyết tật khi tham gia vào bất kì hoạt động xã hội nào cũng được quyền bình đẳng như những người bình thường. Nếu một công việc mà người khuyết tật hoàn toàn có thể làm được mà cơ quan doanh nghiệp lại từ chối họ chỉ vì họ có những khiếm khuyết trên cơ thể là hoàn toàn không hợp pháp.
Ngoài ra trong điều 33 Luật Người khuyết tật 2010 quy định về việc làm đối với người khuyết tật:
“Điều 33. Việc làm đối với người khuyết tật
1. Nhà nước tạo điều kiện để người khuyết tật phục hồi chức năng lao động, được tư vấn việc làm miễn phí, có việc làm và làm việc phù hợp với sức khỏe và đặc điểm của người khuyết tật.
2. Cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp, cá nhân không được từ chối tuyển dụng người khuyết tật có đủ tiêu chuẩn tuyển dụng vào làm việc hoặc đặt ra tiêu chuẩn tuyển dụng trái quy định của pháp luật nhằm hạn chế cơ hội làm việc của người khuyết tật.
3. Cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp, cá nhân sử dụng lao động là người khuyết tật tùy theo điều kiện cụ thể bố trí sắp xếp công việc, bảo đảm điều kiện và môi trường làm việc phù hợp cho người khuyết tật.”
Theo quy định trên, người khuyết tật được phép có việc làm và làm việc phù hợp với sức khỏe, thể chất và tình trạng khuyết tật của họ. Ngoài ra, các cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp, cá nhân không được phép từ chối tuyển dụng người khuyết tật có đủ tiêu chuẩn để làm việc hay đặt ra những tiêu chuẩn khi tuyển dụng trái quy định pháp luật để loại bỏ, hạn chế đi cơ hội được tiếp cận với việc làm của người khuyết tật. Trong khoản 3 của điều 33 nói trên còn quy định các cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp, cá nhân khi sử dụng lao động là người khuyết tật cần phải có sự sắp xếp phù hợp cụ thể, bảo đảm điều kiện và môi trường làm việc phù hợp cho người khuyết tật. Chính vì vậy, nếu một người có khiếm khuyết về cơ thể nhưng họ có kiến thức, chuyên môn, kinh nghiệm, đáp ứng đầy đủ điều kiện, khả năng mà vị trí công việc yêu cầu thì họ hoàn toàn có thể nắm giữ những chức danh quan trọng khi đi làm.
Thực tế trên thế giới đã có những tấm gương về những người khuyết tật tiêu biểu như thiên tài khuyết tật, nhà khoa học vĩ đại – Stephen Hawking, hay tại Việt Nam có cô gái khuyết tật Nguyễn Thảo Vân – giám đốc Trung tâm Nghị lực sống… Họ đã chứng minh rằng tuy có khiếm khuyết về cơ thể nhưng chỉ cần có khả năng, nghị lực cùng sự cố gắng nỗ lực không ngừng nghỉ thì người khuyết tật cũng có thể trở thành những người có chức vụ, có vai trò quan trọng đối với xã hội.
