Từ thực tế cho thấy, 96% người thân quen và 54% người trong gia đình có khả năng xâm hại tình dục đối với trẻ em, tỷ lệ này còn cao hơn rất nhiều so với trẻ em khuyết tật. Đặc biệt, hầu hết các cha mẹ của trẻ khuyết tật đều không có kiến thức, kỹ năng để giúp con phòng tránh. Nhận thức được điều đó, Hội Người khuyết tật quận Hoàng Mai cùng CLB Cha mẹ trẻ em khuyết tật quận tổ chức Hội thảo với chủ đề: “Phòng tránh xâm hại tình dục cho trẻ em khuyết tật” cho các bố mẹ có trẻ em khuyết tật của CLB và trên địa bàn quận Hoàng Mai vào ngày 15/9/2019 vừa qua.
Ông Phạm Quang Khoát – Chủ tịch Hội Người khuyết tật quận Hoàng Mai phát biểu tại
Hội thảo
Trong lời phát biểu khai mạc, ông Phạm Quang Khoát – Chủ tịch Hội Người khuyết tật quận Hoàng Mai- nêu rõ : Chủ đề của buổi hội thảo là một chủ đề nóng và rất cần thiết cho các bố mẹ có con bị khuyết tật, nhưng đây cũng không phải là chủ đề mà các bố mẹ dễ trải lòng với con. Vì chủ đề này nhạy cảm, khó nói, khó chia sẻ giữa bố mẹ với con cái tại Việt Nam, đặc biệt là với các con bị khuyết tật thì lại càng khó chia sẻ hơn. Nhưng đây là vấv đề nhận được nhiều sự quan tâm của các thành viên trong CLB, nên Hội đã phối hợp với CLB tổ chức hội thảo nhằm trang bị những kiến thức cơ bản dành cho các bố mẹ có con bị khuyết tật phòng tránh cho trẻ khỏi bị xâm hại tình dục.
Với hơn 10 năm kinh nghiệm làm việc tại Cục bảo vệ và chăm sóc trẻ em – Bộ Y tế , phụ trách đường dây nóng quốc gia bảo vệ trẻ em , bà Phan Lan Hương – Phó giám đốc Trung tâm nghiên cứu và bảo vệ quyền trẻ em đã chỉ ra rằng: Trẻ khuyết tật là một nhóm trẻ yếu thế trong xã hội. Vì thế, trẻ có thể phải đối diện với rất nhiều nguy cơ đe dọa đến sự an toàn của bản thân mình. Mà nguy cơ lớn nhất là bị xâm hại tình dục. Thực tế đã có rất nhiều trường hợp trẻ khuyết tật bị xâm hại tình dục.
Bà Phan Lan Hương – Phó giám đốc Trung tâm nghiên cứu và bảo vệ quyền trẻ em chia sẻ tại Hội thảo
Do đó, việc chia sẻ kiến thức phòng tránh xâm hại tình dục cho trẻ vô cùng cần thiết. Tuy nhiên, không phải cha mẹ nào cũng mong muốn, hoặc tham gia vào các chương trình chia sẻ kiến thức phòng tránh xâm hại tình dục cho trẻ, vì còn e ngại, hoặc chưa thật quan tâm đến vấn đề này.
Cũng theo bà Phan Lan Hương, có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến trẻ khuyết tật bị xâm hại tình dục: Có thể đến từ phía thủ phạm, gia đình thiếu kiến thức và nhận thức đúng đắn, các vấn đề phức tạp trong xã hội,… Đặc biệt, đối tượng có khả năng xâm hại tình dục đến trẻ thường là những đối tượng trong người lúc nào cũng có mùi rượu bia; đàn ông trung niên sống 1 mình từ 50 tuổi trở lên; người có liên quan đến rối loạn hành vi tình dục (phô dâm – ở đàn ông nhiều hơn phụ nữ, khẩu dâm – nói chuyện liên quan đến tình dục, bình phẩm bộ phận trên cơ thể người khác, kích thích bằng lời nói); ấu dâm – chỉ thích động chạm, ngắm nghía, quan hệ tình dục với trẻ nhỏ và đối tượng nghiện phim sex.
Đặc biệt, ngay cả trong gia đình – nơi được coi là an toàn nhất thì trẻ cũng có nguy cơ bị xâm hại tình dục bởi cô, dì, chú, bác, họ hàng,… thậm chí là cả bố đẻ.
Các bố mẹ tham gia Hội thảo
Tại buổi hội thảo, trả lời câu hỏi của nhiều bố mẹ : làm thế nào để trẻ khuyết tật nhận thức được bản thân có nguy cơ bị xâm hại tình dục, bà Phan Lan Hương cho biết: Hiện nay, đã có rất nhiều thông tin trên các phương tiện truyền thông về phòng, tránh xâm hại tình dục cho trẻ em. Tuy nhiên, đối với trẻ khuyết tật thì việc tiếp cận thông tin vẫn còn nhiều hạn chế, do hầu hết trẻ khuyết tật đều ở trong các trung tâm chuyên biệt, các trường dành riêng cho trẻ khuyết tật, hoặc ở gia đình.
Các bố mẹ cùng nhau trao đổi về các cách phòng tránh xâm hại tình dục cho trẻ em khuyết tật
Bên cạnh đó, các bậc cha mẹ cũng chưa quan tâm nhiều đến vấn đề này. Không chỉ vậy, kiến thức của giáo viên trong lĩnh vực này còn chưa thực sự đầy đủ. Để khắc phục tình trạng này, một số trường công lập dành cho trẻ khuyết tật như Trường Xã Đàn, Trường Nguyễn Đình Chiểu, đã có những dự án, chương trình, để giáo dục cho trẻ về phòng, tránh xâm hại tình dục.
Mỗi một dạng trẻ khuyết tật lại có những đặc điểm riêng, đều có tác động đến quá trình trẻ bị xâm hại.
Với trẻ khiếm thính, các em rất hồn nhiên, khi muốn thu hút sự chú ý của ai đó thì các em có thể vỗ vào vai người đó. Tuy nhiên, nếu không có sự giáo dục từ gia đình và thầy cô, trẻ có thể vỗ vào bất cứ bộ phận nào trên cơ thể của người khác. Để trẻ khuyết tật có thể nhận thức được bản thân có nguy cơ bị xâm hại tình dục, rất cần sự giáo dục đến từ gia đình và nhà trường.
Gia đình và nhà trường cần dạy cho trẻ những vị trí nào trên cơ thể là vị trí nhạy cảm, cho trẻ hiểu về không gian và khoảng cách an toàn đối với người khác để trẻ có thể tự bảo vệ bản thân (khoảng cách an toàn đối với trẻ là 1m – bằng 1 sải tay), đồng thời dạy trẻ tôn trọng không gian riêng tư của người khác, quan tâm đến những mối quan hệ xung quanh của trẻ để loại trừ rủi ro có thể đến với trẻ.
Quang cảnh của buổi Hội thảo
Cuối buổi hội thảo những thắc mắc của các bố mẹ về từng dạng khuyết tật của con đã được diễn giả tận tình giải đáp.
