Ngày 22/9/2025, tại Hà Nội, Hội đồng Phối hợp phổ biến, giáo dục pháp luật Trung ương phối hợp cùng Bộ Tư pháp và Bộ Nông nghiệp & Môi trường tổ chức Hội thảo “Nhận diện điểm nghẽn và đề xuất giải pháp khắc phục liên quan đến Luật Đất đai”. Đây là diễn đàn quan trọng, quy tụ nhiều cơ quan hoạch định chính sách, quản lý nhà nước, các chuyên gia, nhà khoa học, hiệp hội doanh nghiệp và được kết nối trực tuyến tới 34 điểm cầu tại các tỉnh, thành phố trên cả nước.
Toàn cảnh buổi Hội thảo
Hội thảo có sự tham dự, chủ trì của:
– Ông Nguyễn Thanh Ngọc, Thứ trưởng Bộ Tư pháp, Phó Chủ tịch Hội đồng Phối hợp phổ biến, giáo dục pháp luật Trung ương;
– Bà Đoàn Thị Thanh Mỹ, Phó Cục trưởng Cục Quản lý đất đai, Bộ Nông nghiệp & Môi trường;
– Ông Cấn Văn Lực, chuyên gia kinh tế trưởng BIDV, thành viên Hội đồng tư vấn chính sách tài chính – tiền tệ quốc gia;
– Ông Lê Vệ Quốc, Cục trưởng Cục Phổ biến, giáo dục pháp luật và trợ giúp pháp lý, Bộ Tư pháp;
– Ông Nguyễn Hồng Hải, Vụ trưởng Vụ Pháp luật dân sự – kinh tế, Bộ Tư pháp;
– Bà Phạm Thị Hạnh, Phó Vụ trưởng Vụ Pháp luật Văn phòng Chính phủ;
– PGS.TS Nguyễn Quốc Tuyến, Phó Chủ tịch Hội đồng trường, Khoa Luật Kinh tế – Đại học Luật Hà Nội;
Đặc biệt, hội thảo ghi nhận sự tham gia trực tuyến của lãnh đạo UBND, Hội đồng phối hợp phổ biến, giáo dục pháp luật tại nhiều tỉnh, thành phố như: Vĩnh Long, Đắk Lắk, Thừa Thiên Huế, Cà Mau, Quảng Ngãi, Tây Ninh, Phú Thọ, Điện Biên… Cùng dự còn có đại diện một số Ủy ban của Quốc hội (Ủy ban Pháp luật, Ủy ban Kinh tế, Ủy ban Khoa học – Công nghệ và Môi trường), các hiệp hội, cơ quan nghiên cứu, trường đại học, giới luật sư, luật gia và đông đảo cơ quan báo chí trung ương, địa phương.
Phát biểu khai mạc, Thứ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Thanh Ngọc nhấn mạnh: đất đai là nguồn lực đặc biệt quan trọng của quốc gia, vừa là tư liệu sản xuất chủ yếu, vừa là không gian phát triển kinh tế – xã hội, đồng thời có ý nghĩa chiến lược đối với quốc phòng, an ninh.
Thứ trưởng Nguyễn Thanh Ngọc phát biểu khai mạc Hội thảo
Thứ trưởng cũng cho biết Đảng và Nhà nước luôn quan tâm, đã nhiều lần định hướng, sửa đổi, bổ sung Luật Đất đai, song thực tiễn triển khai vẫn còn những vướng mắc, bất cập, chưa thật sự khơi thông nguồn lực, chưa thúc đẩy hoạt động đầu tư, sản xuất, kinh doanh.
Thứ trưởng dẫn lại ý kiến chỉ đạo của Tổng Bí thư tại buổi làm việc ngày 18/9/2025: việc sửa đổi Luật Đất đai phải nhận diện đầy đủ các khó khăn, vướng mắc và điểm nghẽn, từ đó có giải pháp xử lý một cách căn cơ, đồng bộ, hài hòa lợi ích Nhà nước – doanh nghiệp – người dân, tránh để phát sinh điểm nóng, tranh chấp.
Ông gợi mở một số nội dung để các đại biểu cùng có ý kiến về các “điểm nghẽn” chủ yếu trong pháp luật đất đai hiện nay:
- Những quy định chưa rõ ràng hoặc còn mâu thuẫn, chồng chéo, gây khó khăn khi áp dụng.
- Những vấn đề phát sinh từ thực tiễn nhưng pháp luật chưa kịp điều chỉnh.
- Một số quy định không còn phù hợp hoặc có tác động tiêu cực, cản trở phát triển, thậm chí tạo ra những điểm nghẽn mới.
Ông nhấn mạnh, chỉ khi nhận diện đúng và trúng các bất cập, vướng mắc, chúng ta mới xây dựng được những quy định pháp luật phù hợp, góp phần hoàn thiện thể chế, khơi thông nguồn lực đất đai, thúc đẩy đầu tư – sản xuất – kinh doanh và bảo đảm phát triển bền vững.
Đồng thời, Thứ trưởng đề nghị các đại biểu từ nhiều góc độ, chức trách khác nhau cần phát biểu ngắn gọn, đi thẳng vào vấn đề, tập trung vào những “điểm nghẽn” và giải pháp tháo gỡ, để Hội đồng và các bộ, ngành có cơ sở hoàn thiện dự thảo luật, báo cáo Chính phủ trong thời gian tới.
Bà Đoàn Thị Thanh Mỹ phát biểu tại Hội thảo
Đại diện Bộ Nông nghiệp & Môi trường, bà Đoàn Thị Thanh Mỹ cho biết thêm: Luật Đất đai (sửa đổi) năm 2024 có nhiều điểm mới, được Quốc hội quyết định cho hiệu lực sớm từ ngày 1/8/2024. Bà nhấn mạnh quá trình rà soát cho thấy còn hai nhóm vướng mắc lớn: quy phạm pháp luật còn phức tạp và vấn đề phân cấp, phân quyền trong quản lý đất đai. Bộ cũng đã rà soát, làm rõ trách nhiệm, thẩm quyền của từng cấp chính quyền, gắn với mô hình chính quyền 2 cấp. Các nội dung quan trọng được lưu ý gồm: giao đất, cho thuê đất, bồi thường – tái định cư, giá đất và quy hoạch sử dụng đất…. Bà Mỹ mong muốn các đại biểu, cơ quan, địa phương, doanh nghiệp tiếp tục đóng góp ý kiến để hoàn thiện chính sách, bảo đảm rõ trách nhiệm, khả thi và đồng bộ trong tổ chức thực hiện.
Một số đại biểu phát biểu ý kiến tại Hội thảo
Tại Hội thảo, các đại biểu đã thẳng thắn phân tích nguyên nhân, chia sẻ kinh nghiệm thực tiễn từ nhiều góc độ: quản lý nhà nước, hiệp hội nghề nghiệp, cộng đồng doanh nghiệp, cơ quan nghiên cứu và luật sư: Thủ tục hành chính phức tạp, cơ chế định giá đất còn nhiều bất cập, công tác quy hoạch – thu hồi – tái định cư chưa hài hòa, phân cấp chưa hợp lý dẫn tới nhiều dự án bị ách tắc. Từ đó, các ý kiến đề xuất: sửa đổi, bổ sung để tránh chồng chéo pháp luật; xây dựng cơ sở dữ liệu đất đai quốc gia và trung tâm giao dịch bất động sản; cải cách thủ tục, mở rộng kênh thanh toán nghĩa vụ tài chính; quy định minh bạch hơn về bồi thường, tái định cư gắn với sinh kế; đồng thời nâng cao năng lực thực thi ở cơ sở và phát huy vai trò của doanh nghiệp, người dân để khơi thông nguồn lực đất đai; tạo hành lang pháp lý vững chắc, ổn định cho đầu tư và phát triển bền vững…
Phát biểu kết luận, Thứ trưởng Nguyễn Thanh Ngọc nhấn mạnh: Hội thảo đã thu hút sự quan tâm rộng rãi với hàng chục nghìn lượt theo dõi trực tuyến, chứng tỏ đây là chủ đề thiết thực, đáp ứng đúng nhu cầu của thực tiễn. Các ý kiến tại hội thảo đều thẳng thắn, trách nhiệm, đã chỉ rõ nhiều bất cập trong thi hành pháp luật về đất đai, như: việc phân cấp, phân quyền trong quy hoạch; công tác bồi thường, hỗ trợ tái định cư; xác định giá đất còn chênh lệch lớn so với thực tế thị trường; những hạn chế trong công tác chuyển đổi số, quản lý cơ sở dữ liệu; cũng như tình trạng chồng chéo, thiếu đồng bộ với các luật khác.
Thứ trưởng khẳng định, tất cả các ý kiến đóng góp sẽ được Ban Tổ chức tổng hợp đầy đủ, báo cáo Ban Chỉ đạo, Hội đồng phối hợp phổ biến giáo dục pháp luật và các cơ quan có thẩm quyền để phục vụ quá trình sửa đổi, bổ sung Luật Đất đai và các văn bản pháp luật liên quan. Ông cũng đề nghị các đại biểu, địa phương, tổ chức và người dân tiếp tục gửi góp ý thông qua Cổng Thông tin pháp luật quốc gia, để các cơ quan chức năng có thêm cơ sở nghiên cứu, hoàn thiện chính sách.
Kết thúc bài phát biểu, Thứ trưởng Nguyễn Thanh Ngọc trân trọng cảm ơn lãnh đạo các bộ, ngành, địa phương, các chuyên gia, nhà khoa học, doanh nghiệp đã tham dự và đóng góp nhiều ý kiến tâm huyết, đồng thời bày tỏ mong muốn các bên sẽ tiếp tục đồng hành, tham gia tích cực vào những tọa đàm, hội thảo tiếp theo, góp phần xây dựng hệ thống pháp luật đất đai ngày càng đồng bộ, khả thi, sát thực tiễn, phục vụ phát triển kinh tế – xã hội bền vững.
Phóng Viên