Trong khuôn viên Bệnh viện Tâm thần Nam Định, hình ảnh những điều dưỡng tận tình dìu từng bệnh nhân đi dạo, hay kiên nhẫn hướng dẫn họ tập luyện, chơi trò chơi dân gian đã trở nên quen thuộc. Không chỉ điều trị bằng thuốc, đội ngũ y, bác sĩ nơi đây còn dành nhiều tâm huyết trong chăm sóc tinh thần, phục hồi chức năng, giúp bệnh nhân ổn định sức khỏe và từng bước tái hòa nhập cộng đồng.
Hoạt động thể dục được thực hiện tại bệnh viện
Ông Phạm Duy Kiều, Quyền Giám đốc Bệnh viện Tâm thần Nam Định, cho biết: Điều trị cho bệnh nhân tâm thần cần sự phối hợp toàn diện, không chỉ y học mà còn là sự đồng hành của gia đình và xã hội. Chúng tôi luôn xác định bệnh nhân cần được chữa trị cả thể chất lẫn tinh thần để đạt hiệu quả bền vững.
6 tháng đầu năm 2025, bệnh viện ghi nhận lượng bệnh nhân đến khám tăng cao so với cùng kỳ 2024, đạt 93,1% kế hoạch cả năm; ước tính cả năm có thể đạt 186,3%. Tỷ lệ bệnh nhân điều trị nội trú tăng mạnh, công suất giường bệnh đạt 96,2%. Đặc biệt, số ngày điều trị trung bình đã được rút ngắn 3 ngày so với kế hoạch, nhờ áp dụng các kỹ thuật lâm sàng, cận lâm sàng mới, góp phần nâng cao chất lượng chẩn đoán và điều trị.
Ông Phạm Duy Kiều, Quyền Giám đốc Bệnh viện Tâm thần Nam Định
Bệnh viện tuân thủ nghiêm các quy chế chuyên môn, không để xảy ra tai biến; đồng thời duy trì hiệu quả công tác chăm sóc toàn diện, kiểm soát nhiễm khuẩn, xử lý chất thải, bảo đảm môi trường sạch sẽ, an toàn.
Song song điều trị tại viện, công tác chăm sóc sức khỏe tâm thần cộng đồng cũng được triển khai rộng khắp. Hiện bệnh viện quản lý, điều trị và phục hồi chức năng cho hơn 9.299 bệnh nhân tại 226 trạm y tế xã, phường và Trung tâm Bảo trợ xã hội tỉnh. Thuốc, đặc biệt là thuốc hướng thần, được cung ứng đầy đủ, kịp thời và quản lý chặt chẽ.
Ngoài ra, bệnh viện đã tổ chức 10 lớp tập huấn cho cán bộ y tế từ tuyến tỉnh đến huyện; tiếp nhận chuyển giao kỹ thuật đọc điện não đồ, lưu huyết não theo Đề án 1816. Công tác truyền thông nâng cao nhận thức cộng đồng về sức khỏe tâm thần được đẩy mạnh qua nhiều hình thức, giúp giảm kỳ thị và tăng sự quan tâm từ xã hội.
Bệnh viện hiện có 116 cán bộ, trong đó 15 bác sĩ, 60 điều dưỡng. Số lượng bác sĩ chưa đáp ứng đủ nhu cầu ngày càng tăng, song bệnh viện vẫn duy trì đào tạo, bồi dưỡng thường xuyên và triển khai 4 đề tài nghiên cứu khoa học cấp cơ sở, dự kiến nghiệm thu cuối năm 2025.
Về tài chính, bệnh viện thực hiện cơ chế tự chủ một phần chi thường xuyên, bảo đảm quản lý thu, chi minh bạch. Đặc biệt, Đề án hỗ trợ tiền ăn cho bệnh nhân điều trị nội trú tiếp tục phát huy hiệu quả, giảm bớt gánh nặng cho gia đình.
Chị Nguyễn Hồng Hạnh, Điều dưỡng Trưởng khoa Tâm căn bệnh viện Tâm thần Nam Định cho biết, chị đã có 25 năm gắn bó với nghề điều dưỡng tâm thần. Chị thẳng thắn chia sẻ: Khó khăn lớn nhất là nhiều bệnh nhân rối loạn ý thức, không kiểm soát được hành vi và không hiểu lời hướng dẫn. Chăm sóc bệnh nhân vốn đã khó, nhưng chăm sóc bệnh nhân mất ý thức thì còn khó gấp nhiều lần.
Theo chị Hạnh, điều dưỡng muốn hiệu quả phải gần gũi, kiên nhẫn, tạo niềm tin để bệnh nhân cởi mở. Công việc tập trung vào phục hồi chức năng và tái hòa nhập xã hội. Tại khoa Tâm căn, thời gian điều trị trung bình 24-25 ngày, ngắn hơn so với các khoa điều trị bệnh nặng (25-30 ngày). Đặc thù của khoa là hầu hết bệnh nhân không có người thân túc trực, nên mọi sinh hoạt hằng ngày đều do đội ngũ điều dưỡng đảm nhiệm.
Ông Phạm Duy Kiều cho biết, bệnh viện hiện có bốn khoa chính: Tâm căn, Cấp cứu và hai khoa điều trị bệnh nhân mãn tính (nam, nữ). Với các ca nhẹ như rối loạn giấc ngủ, trầm cảm hay rối loạn cơ thể, bệnh nhân sau khi được điều dưỡng chăm sóc thường có tiến triển tích cực, ăn ngủ đều đặn, tinh thần cải thiện rõ rệt. Tuy nhiên, để ổn định lâu dài, người bệnh vẫn cần duy trì thuốc và được gia đình quan tâm.
Hoạt động sinh hoạt nhóm tại khoa Tâm Căn
Tại các khoa, mỗi tuần đều có sinh hoạt nhóm cho 7-10 bệnh nhân, kéo dài khoảng 75 phút. Nội dung xoay quanh giáo dục sức khỏe, nhận biết tác dụng phụ thuốc, kết hợp hoạt động phục hồi chức năng như tập thể dục, lao động trị liệu, chơi trò chơi dân gian, chăm sóc cây cảnh. Những hoạt động này giúp bệnh nhân thêm phấn khởi, tinh thần thoải mái, cải thiện khả năng vận động, hỗ trợ quá trình điều trị.
Không chỉ chú trọng chuyên môn, bệnh viện còn nỗ lực cải cách hành chính. Nhiều ứng dụng công nghệ đã được triển khai theo Đề án 06: tiếp nhận khám BHYT bằng CCCD gắn chip, thanh toán viện phí không dùng tiền mặt, thông báo lưu trú trực tuyến. Đặc biệt, bệnh viện chuẩn bị đưa bệnh án điện tử vào sử dụng từ tháng 9/2025, bước đi quan trọng hướng tới số hóa toàn diện.
Theo chị Hạnh, tỷ lệ bệnh nhân quay lại điều trị phụ thuộc vào từng thể bệnh. Các ca tâm căn thường ít tái phát, trong khi rối loạn tâm thần dễ phải nhập viện nhiều lần. Trước kia khoa chủ yếu tiếp nhận tâm căn, nhưng nay cơ sở vật chất được nâng cấp nên tiếp nhận đa dạng hơn.
Hiện khoa có 25 giường, thường xuyên kín bệnh nhân. Người nhà chỉ thăm nom định kỳ, còn chăm sóc chủ yếu do đội ngũ y bác sĩ đảm nhiệm. Người nhà không nên phó mặc hoàn toàn cho bệnh viện. Sự quan tâm, động viên thường xuyên sẽ giúp bệnh nhân thấy được yêu thương, từ đó tiến triển tốt hơn, chị Hạnh nhấn mạnh.
Các hoạt động thể dục thường xuyên được duy trì góp phần mang lại hiệu quả tích cực trong quá trình điều trị
Trường hợp của chị Vũ Thị Bích, quê Xuân Trường (Nam Định cũ), đang chăm sóc con gái tại viện, là một ví dụ. Con chị nhập viện một tuần, sức khỏe đã tiến triển rõ rệt: ăn ngủ tốt hơn, tinh thần ổn định. Trước đó, cháu thường xuyên mất ngủ, chán ăn, đau đầu kéo dài. Từ ngày vào viện, tôi được các bác sĩ, điều dưỡng hướng dẫn tận tình, nên quá trình chăm sóc không gặp khó khăn. Gia đình rất yên tâm vì bệnh viện hỗ trợ chu đáo, chị Bích chia sẻ.
Phòng bệnh nhân cao tuổi tại khoa Tâm Căn
Với phương pháp điều trị bài bản, cùng tâm huyết của đội ngũ y bác sĩ và sự đồng hành của gia đình, nhiều bệnh nhân đã sớm hồi phục, có cơ hội tái hòa nhập cộng đồng.
Thời gian tới, bệnh viện xác định tập trung vào các nhiệm vụ trọng tâm: tiếp tục thực hiện nghiêm quy chế chuyên môn; bảo đảm khám, điều trị và chăm sóc an toàn, chất lượng; khuyến khích sử dụng BHYT để giảm gánh nặng chi phí; triển khai kế hoạch cải tiến chất lượng theo tiêu chí Bộ Y tế; tăng cường phòng, chống dịch bệnh. Bên cạnh đó, bệnh viện đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, hoàn thiện hệ thống HIS VNPT, đưa bệnh án điện tử vào hoạt động.
Ông Phạm Duy Kiều khẳng định: Toàn thể cán bộ, viên chức sẽ đoàn kết, nỗ lực vượt khó, quyết tâm hoàn thành nhiệm vụ, xây dựng bệnh viện ngày càng phát triển, đáp ứng tốt hơn nhu cầu chăm sóc sức khỏe tâm thần cho Nhân dân.
Song Hồng
